
W Poznaniu wmurowano kamień węgielny pod budowę Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Wizualizacja: WXCA
Siedziba Muzeum zaplanowana została w bezpośredniej bliskości Wzgórza Świętego Wojciecha oraz ponad 800-letniej świątyni pod wezwaniem patrona. Nowa placówka pomieści przestrzenie ekspozycyjne poświęcone pamięci o patriotycznym zrywie oraz zwycięstwie Wielkopolan. W zamyśle architektów WXCA projekt stał się też okazją do wykreowania przestrzeni publicznej dedykowanej społeczności współczesnych mieszkańców Poznania.
Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Wizualizacja: WXCA
Muzeum Powstania Wielkopolskiego projektu WXCA
Zdaniem architektów z WXCA współczesne muzeum powinno być nie tylko miejscem opowiadania o historii, ale też przestrzenią aktywnego dialogu – polem dla zachodzenia nowych interakcji i relacji społecznych. Dlatego jako centralny element całego założenia architekci zaproponowali publiczny plac, wokół którego koncentrują się cztery zróżnicowanej wielkości pawilony muzealne.
„Proponując taki układ przestrzenny, przypominamy o początkach naszego państwa, o grodach i osadach, w których tworzyły się pierwsze społeczności” – opisuje architekt Adam Mierzwa, współautor projektu.
Autorzy projektu zaplanowali rozbicie siedziby Muzeum na kilka mniejszych brył połączonych częścią podziemną. Układ urbanistyczny czterech niezależnych od siebie bloków funkcjonalnych zakreśla osie komunikacyjne i widokowe – z ekspozycją historycznego krajobrazu Wzgórza Świętego Wojciecha. Rozdzielenie siedziby muzeum na mniejsze bryły pozwala zarówno na zachowanie większej skali zieleni wokół, jak i podkreślenie roli bezpośredniego świadka historii, jakim jest kościół Świętego Wojciecha.
Z zewnątrz bloki muzealne wykończone będą kamieniem. Niższe partie brył wyłożone zostaną surowym kamieniem, który może przywoływać pamięć o pierwszych budowlach na ziemiach polskich. W wyższych partiach faktura materiału będzie ulegać zmianie, a elewacje kolejnych kondygnacji wykonane będą z gładko ciętego kamienia, który symbolicznie przenosi nas do czasów współczesnych.
Spadowe dachy budynków architekci zaprojektowali jako „piątą elewację”, a ich zróżnicowana wysokość oraz nachylenie dodatkowo eksponować będą perspektywę w kierunku wzgórza. Na poziomie parteru architekci zaproponowali sporych rozmiarów przeszklenia, dzięki którym muzeum wychodzi na plac, a tym samym – także na miasto.
Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Wizualizacja: WXCA
Wielofunkcyjny ośrodek kultury
Wewnątrz budynków oraz w podziemnej części muzeum pomieszczą się przestrzenie wystawy stałej, wystaw czasowych, sala audytoryjna, biblioteka, pomieszczenia do konserwacji muzealiów, pomieszczenia techniczne oraz miejsca pracy dla pracowników instytucji.
Formuła centralnego placu miejskiego otwartego na otaczające go przestrzenie publiczne pozwala na aranżację różnych aktywności. Na co dzień może być on miejscem wypoczynku dla gości i pracowników placówki jako przedłużenie holu głównego z foyer sali konferencyjnej z przestrzenią gastronomiczną czy też foyer wystawy czasowej.
Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Wizualizacja: WXCA
Funkcję wypoczynkową ma wspierać centralna instalacja w postaci mgły wodnej tworząca „obraz wodny”. Plac jest naturalnym miejscem do organizacji wykładów, koncertów, spotkań, a jego okrągły kształt umożliwia zgromadzenie publiczności wokół sceny.
Również zimą przestrzeń może zapewnić dużo atrakcji, poprzez możliwość organizacji lodowiska. Jest to zresztą długa tradycja tego miejsca, które od 50 lat funkcjonuje w świadomości mieszkańców właśnie w tej formie. Koncepcja przewiduje również utworzenie ogólnodostępnego parku dla mieszkańców z zachowaniem jak największej liczby drzew na terenie.