Minimalizm. Przewodnik po najważniejszym stylu wnętrzarskim

Minimalizm to filozofia, styl życia, ważny kierunek w modzie, sztuce, architekturze i projektowaniu wnętrz. Podpowiada jak odciąć się od presji konsumpcjonizmu i zdefiniować swoje własne wartości i cele życiowe niezależnie od posiadanych rzeczy. Celem minimalisty jest osiągnięcie życiowej równowagi i harmonii, do których kluczem są prostota i umiar. Przyglądamy się minimalizmowi - najważniejszej myśli XXI wieku, która narodziła się już w minionym stuleciu.

W minimalistycznym wnętrzu lampa jest funkcjonalna, ale wyróżnia się estetyką i zastępuje w ten sposób  elementy dekoracyjne. Projekt wnętrza: Agnieszka Kułakowska UNDER STUDIO. Zdjęcie: Joanna Jaroszek

Narodziny i kształtowanie się minimalizmu

Historia minimalizmu we wnętrzach ma swoje korzenie w różnych kulturach i epokach, ale jako wyraźny nurt projektowania wnętrz, minimalizm zaczął się rozwijać w XX wieku. Na przestrzeni lat pozostawał i nadal jest wierny idei uproszczenia, klarowności i harmonii w aranżacji przestrzeni. 

Oto najważniejsze okresy w historii kształtowania się minimalizmu:

Bauhaus i modernizm: W latach 20. i 30. XX wieku szkoła Bauhaus odegrała kluczową rolę w rozwoju minimalizmu we wnętrzach. Jej idee zakładały harmonię między formą a funkcją, co przyczyniło się do powstania prostych, funkcjonalnych i oszczędnych w formie projektów wnętrz.

Skandynawski minimalizm: W latach 50. i 60. XX wieku, zwłaszcza w krajach takich jak Szwecja, Norwegia i Dania, rozwinął się nurt skandynawskiego minimalizmu. Charakteryzował się on prostymi, funkcjonalnymi i oszczędnymi wnętrzami, często wykorzystując naturalne materiały i jasne kolory. Historia skandynawskiego designu wyraźnie wskazuje minimalizm jako jeden z głównych elementów filozofii projektowej Skandynawów. W minimalistyczne trendy wpisują się także produkty oferowane przez współczesne, bardzo cenione marki skandynawskie. Bliska założeniom minimalizmu jest także architektura domów w stylu skandynawskim, przyjaznych i bezpretensjonalnych.

Japoński minimalizm: Estetyka minimalizmu w Japonii, znana jako "wabi-sabi", miała również wpływ na rozwój minimalizmu we wnętrzach. Zasady japońskiego minimalizmu kładą nacisk na prostotę, naturalność i harmonię z otoczeniem.

Minimalizm lat 60. i 70.: W tym okresie minimalizm stał się ważnym nurtem zarówno w sztuce, jak i w projektowaniu wnętrz. Charakteryzował się on oszczędnością w formie, prostotą linii i neutralnymi kolorami.

Współczesny minimalizm: Współczesny minimalizm we wnętrzach kontynuuje tradycję prostoty, funkcjonalności i czystości formy. Jest często kojarzony z wykorzystaniem ograniczonej palety barw, oszczędnością w dekoracjach oraz otwartymi przestrzeniami.

Japandi: Połączenie japońskiego minimalizmu i skandynawskiego designu. Ta koncepcja wystroju wnętrz łączy w sobie elementy obu tych stylów, tworząc harmonijną i funkcjonalną przestrzeń. W stylu japandi można dostrzec prostotę i elegancję charakterystyczną dla japońskiego wzornictwa, z akcentem kładzionym na wygodę i przytulność, które są typowe dla skandynawskiego designu.

Soft minimalism: To jeden z najmodniejszych trendów wnętrzarskich 2024 roku. Łączy elementy minimalizmu z delikatnymi, ciepłymi akcentami i komfortem. W przeciwieństwie do surowego minimalizmu, soft minimalism stawia na przytulne wnętrza.

Znane postaci związane z filozofią minimalizmu w architekturze i designie

Koncepcja minimalizmu ewoluując na przestrzeni lat, stała się także istotnym elementem procesów projektowych i myśli architektonicznej. Wielu znanych architektów miało istotny wpływ na rozwój minimalizmu w dziedzinie architektury i designu. Wśród nich Ludwig Mies van der Rohe i Dieter Rams.

Ludwig Mies van der Rohe. Niemiecki architekt i projektant, uznawany za jednego z pionierów nowoczesnego minimalizmu w architekturze. Jego znane powiedzenie "mniej znaczy więcej" stało się mantrą minimalistycznego podejścia w projektowaniu. Głosił, że prostota i redukcja prowadzą do bardziej wyrafinowanego i eleganckiego efektu. Jego minimalistyczne podejście polegało na ograniczeniu projektu do najistotniejszych elementów. Projektował proste, eleganckie budynki, w których dominowały klarowne linie, otwarta przestrzeń i wykorzystanie nowoczesnych materiałów, takich jak szkło i stal.

Dieter Rams. Niemiecki projektant przemysłowy uznawany jest za jednego z najbardziej wpływowych projektantów XX wieku. Jego podejście do projektowania można opisać jako funkcjonalne, prostolinijne i minimalistyczne. Rams wypracował "10 zasad dobrego designu", które stały się fundamentem jego podejścia do projektowania i nadal inspirują projektantów na całym świecie. Zasady te obejmują m.in. konieczność projektowania na rzecz użytkownika, dążenie do prostoty i klarowności, a także wykorzystanie trwałych materiałów. Minimalizm w projektach Dietera Ramsa przejawia się w czystych, geometrycznych formach, ograniczonych kolorach, eliminacji zbędnych detali oraz skupieniu na funkcji i użytkowaniu. Jego prace są odbierane jako ponadczasowe, ergonomiczne i estetyczne.

Minimalizm w projektowaniu wnętrz

To podejście, które kładzie nacisk na prostotę, klarowność i minimalną ilość elementów w wystroju przestrzeni. Minimalizm w aranżacji wnętrz charakteryzuje się funkcjonalnością i czystymi formami. Główne zasady minimalizmu w projektowaniu wnętrz to:

Prostota form: Minimalistyczne wnętrza charakteryzują się prostymi, czystymi formami. Nie ma w nich miejsca na zbędne ozdoby.

Projekt: Studio Gameiro. Zdjęcie: Francisco Nogueira

Ograniczona paleta kolorów: Minimalistyczne wnętrza często opierają się na neutralnych kolorach, takich jak biel, szarość, beż czy czerń. Ujednolicona paleta kolorów pomaga stworzyć spokojną i harmonijną przestrzeń.

Minimalizm w meblach i wyposażeniu: Wnętrza minimalistyczne charakteryzują się wyborem mebli i wyposażenia o prostych kształtach i funkcjonalnym designie. Meble z reguły są ergonomiczne i dobrze przemyślane pod względem funkcji. Dominują systemy przechowywania zamkniętego i zabudowane szafy.

Jednym z najpopularniejszych trendów jest rezygnacja z wiszących szafek w kuchni. Sprawdź, dlaczego kuchnie skandynawskie nie mają wiszących szafek (i twoja też nie powinna).

Projekt wnętrz: Gabriela Głowacka. Zdjęcie: Oni Studio

Pustka i przestrzeń: Kluczowym elementem minimalizmu jest unikanie zatłoczenia przestrzeni. Pozostawianie dużych powierzchni wolnych od mebli czy dekoracji nadaje wnętrzu lekkość i przestrzenność. Odciążenie wnętrza sprawia, że wizualnie sprawia ono wrażenie znaczenie większego niż jest w rzeczywistości. Polecamy także designerskie tricki architektki na optyczne powiększenie małego mieszkania. 

Jakość nad ilością: Wnętrza minimalistyczne zwykle skupiają się na wysokiej jakości materiałach i wykonaniu. Skromność w ilości elementów jest rekompensowana ich wysoką jakością.

Projekt wnętrz: Studio Gameiro. Zdjęcie: Francisco Nogueira

Naturalne materiały: Wykorzystywanie naturalnych materiałów, takich jak drewno, bambus, len czy bawełna, dodaje ciepła i przytulności do minimalistycznego wnętrza. Te materiały są także trwałe i ekologiczne.

Minimalizm w dekoracjach: Unika się nadmiaru ozdób i dekoracji. Minimalizm to koncepcja, w której mniej elementów często oznacza lepszy efekt. Dekoracje mają proste formy, pozbawione są mnogości wzorów czy skomplikowanych detali.

Projekt wnętrz: Framework Studio. Zdjęcie: cafeine

Minimalizm w małym mieszkaniu

Planowanie niewielkiego mieszkania to zawsze wyzwanie, ale przy solidnie opracowanym projekcie - dostępna przestrzeń okazuje się zupełnie wystarczająca i funkcjonalna. Minimalizm jest idealnym towarzyszem małych przestrzeni. 

Umiar w dekorowaniu wnętrza ma istotny wpływ na jego wizualne powiększenie. Minimalizm nie oznacza jednak totalnej rezygnacji z przedmiotów dekoracyjnych. Wystarczy je umiejętnie - minimalistycznie wyeksponować. Półek i regałów nie przeładowujemy, między przedmiotami warto zachować odstępy. Wówczas przestrzenie do przechowywania nie będą sprawiały wrażenia ociężałych i zagraconych. Zamiast wielu małych dekoracji - mile widziane są nieliczne ozdoby, ale o większych rozmiarach. 

Wybór mebli do małego mieszkania powinien skupić się na systemach zamkniętych i zabudowanych szafach. Jeśli we wnętrzu postawi się na przechowywanie głównie zamknięte - to na efekt przestrzeni uporządkowanej nie trzeba będzie ciężko pracować. Kiedy wszystko ma swoje miejsce, utrzymanie porządku nie jest trudne.

Eksponowanie dekoracji w wersji minimalistycznej. Projekt i zdjęcie: Fortecka Studio

Minimalizm w pokoju dziecięcym

Minimalizm w pokoju dziecięcym może być wyjątkowo korzystny, zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. Wprowadzenie ogólnych zasad minimalizmu pozwoli stworzyć harmonijną przestrzeń sprzyjającą relaksowi i kreatywnej zabawie. Będzie też dla dziecka lekcją dbania o porządek i wstępem do rozwijania umiejętności zachowania umiaru. Regularnym przeglądom zabawek powinno towarzyszyć pozbywanie się ich i wprowadzanie w drugi obieg. 

Jak wyposażyć dziecięcą przestrzeń, by z królestwa chaosu zamieniła się w przyjazne, uporządkowane i bezpieczne miejsce do zabawy? Polecamy sprawdzone systemy przechowywania w pokoju dziecięcym.

Minimalizm jako styl życia

Minimaliści starają się nie ulegać przelotnym modom i trendom. Wybierają trwałe i ponadczasowe rozwiązania, inwestują w wysokiej jakości przedmioty, które nieprędko zniszczeją i których nie trzeba będzie za moment zastąpić nowymi. Mogą wydać więcej na pojedynczy, trwały przedmiot, który będzie służył im przez wiele lat, zamiast kupować tanie produkty, które szybko się zużywają i trzeba je wymieniać.

Minimalizm to więc nie tylko estetyka czy filozofia życia, ale także sposób podejmowania świadomych decyzji, które prowadzą do większej harmonii, równowagi i satysfakcji z życia. Sprzyja także podejściu zrównoważonemu, które uwzględnia wpływ naszych działań na środowisko. Wybieranie trwałych, ponadczasowych przedmiotów może przyczynić się do zmniejszenia ilości odpadów i zużycia zasobów naturalnych. Stąd też coraz większe zainteresowanie przedmiotami z drugiego obiegu, sklepy vintage oferują ponadczasowy design, który minimaliści bardzo cenią. 

Minimalistyczna postawa życiowa bliska jest także szwedzkiej koncepcji lagom - promującej umiar i równowagę. Minimalistom bez wątpienia z filozofią lagom będzie po drodze. I w życiu, i w domu.