„Co babie do pędzla?!” Artystki polskie 1850-1950
W większości opracowań poświęconych polskiej historii sztuki, a także w większości galerii muzealnych możemy spotkać się z ustalonym od dawna kanonem „wielkich artystów”. Wśród polskich twórców XIX i pierwszej połowy XX wieku, kobiety reprezentuje zaledwie kilka malarek.
Czy to oznacza, że wtedy sztuką zajmowała się zaledwie garstka kobiet? Ależ skąd! W tamtym okresie działało kilkaset wykształconych artystek – malarek, graficzek, rzeźbiarek, twórczyń rzemiosła, designu i architektury. Ich spuścizna z różnych powodów została zapomniana, a w powszechnej świadomości zapanowało nieprawdziwe przeświadczenie o jej banalności, a nawet nieistnieniu.
Olga Boznańska, Portret kobiety. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski)
Pokolenie kobiet żyjących pod zaborami, pozbawione było możliwości kształcenia akademickiego. Ich artystyczne ambicje uważano za niestosowne, niemożliwe do zaakceptowania i zrealizowania. Dopiero na początku XX wieku sztuka kobiet zaczęła funkcjonować jako zjawisko samoistne. Twórczość artystek stawała się coraz bardziej samodzielna i zyskiwała coraz większe uznanie.
Wystawa „Co babie do pędzla?!” na Zamku w Lublinie ukazuje znaczenie twórczości kobiet w życiu artystycznym XIX i pierwszej połowy XX wieku. Prezentowane na wystawie dzieła pochodzą z kolekcji prywatnych oraz zbiorów muzealnych z Polski, Francji i Luksemburga – a ich znaczna część nie była wcześniej eksponowana publicznie.
Ekspozycja obejmuje kilkaset dzieł sztuki stworzonych przez 133 artystki (działające w Polsce i za granicą), m.in. Dorę Biankę, Annę Bilińską, Olgę Boznańską, Wandę Chełmońską, Magdalenę Gross, Alicję Halicką, Esterę Karp, Katarzynę Kobro, Małgorzatę Ładę-Maciągową, Ewę Łunkiewicz Rogoyska, Melę Muter, Anielę Pająkównę, Annę Rajecką, Teresę Roszkowską i Zofię Stryjeńską.
Wystawę „Co babie do pędzla?!” na Zamku Lubelskim będzie można oglądać od 26 kwietnia do 5 października 2025.
Zobacz też:
- Sztuka z Ameryki Południowej. Tu puls bije szybciej
- Tęczowe wesele Arobala. Wystawa „Powtarzać Czas Początku” łączy queer z ludowością
- Wystawa „East-East” w Muzeum Manggha. Współczesna refleksja nad Wschodem