Duńscy mistrzowie designu nie tylko ukształtowali kierunek tej sztuki, ale także przyczynili się do globalnej rewolucji w myśleniu o funkcji i formie. Ich dziedzictwo wciąż inspiruje projektantów na całym świecie, a ich nieustający wpływ jest widoczny w nowoczesnych, minimalistycznych wnętrzach i innowacyjnych rozwiązaniach projektowych.
Styl duński
Styl duński rozwinął się w latach 50., nieco później niż styl fiński i szwedzki, ale podobnie jak one, z miejsca, zyskał na popularności. Propagatorami i głównymi twórcami mającymi ogromny wpływ na jego adaptację byli: Arne Jacobsen, Verner Panton i Poul Kjaerholm. Projektanci ci wykorzystali przede wszystkim naturalne materiały: drewno brzozowe, bukowe, tekowe. Stali się także propagatorami krzeseł z drewnianym oparciem, typu safari i leżaki, które szybko trafiły do produkcji masowej i zasłynęły na całym świecie.
Zainspirowane Afryką, wykonane z drewna i skóry krzesło zaprojektowane przez Mogensena oraz pełne wyrazu, rzeźbiarskie krzesła jego młodszego kolegi Finna Juhla z lat 40. i 50. XX wieku to dokładne odzwierciedlenie prymitywizmu. Stylu ten był charakterystyczną cechą duńskiego designu mebli w latach pięćdziesiątych. W innych dziedzinach takich, jak wyroby z metalu, ta skrajnie prosta elegancja, uwidoczniona jest w pracach takich twórców jak: Georg Jensen, Kay Bojesen i Henning Koppel. A cechą, która bezsprzecznie łączy wyżej wymienione elementy i jest najbardziej charakterystyczna dla duńskiego wzornictwa, jest ponadczasowość.
Główni twórcy duńskiego designu
Arne Jacobsen, jest bezsprzecznie jedną z najważniejszych i najbardziej znanych postaci duńskiego designu. Jego ikoniczne projekty, takie jak krzesło „Egg” czy „Swan”, wniosły do duńskiego designu powiew innowacji oraz zmieniły podejście w myśleniu o formie i funkcji. Minimalistyczne, ale za razem wyrafinowane meble i dodatki jego projektu, stały się symbolem elegancji. Jacobsen doskonale balansował pomiędzy nowoczesnością a tradycją, co widać w każdym detalu. Jego geniusz w myśleniu o wzornictwie do dziś inspiruje kolejne pokolenia projektantów.
Verner Panton, z kolei, wyróżniał się przez swoje eksperymenty z formami i kolorami, tworząc dzieła, które stanowią prawdziwą manifestację nieograniczonej kreatywności. Jego ikoniczne krzesło „Panton” jest doskonałym przykładem awangardy i innowacji w świecie mebli. Verner Panton nie tylko odważnie łamał konwencje, ale także przedefiniowywał je, otwierając nowe perspektywy i inspirując do eksploracji nowych dróg w dziedzinie projektowania.
Finn Juhl, uznawany jest za jednego z prekursorów duńskiego modernizmu. Udało mu się w niemal genialny sposób połączyć ze sobą dwa elementy świadczące o wartości projektu — wygodę i estetykę. Meble zaprojektowane przez Duńczyka, takie jak fotel „Chieftain” czy sofa „46”, emanują ciepłem i elegancją, a ich ponadczasowy design zdaje się nigdy nie przeminąć. Juhl miał niesamowitą zdolność łączenia tradycyjnych rzemiosł artystycznych z nowoczesnym podejściem do designu. Dzięki temu stał się on prawdziwą ikoną w dziedzinie projektowania.
Hans Wegner zwany „mistrzem krzeseł”, był jednym z najbardziej wpływowych projektantów mebli w historii. Jego prace, takie jak „The Wishbone Chair” czy „The Round Chair” są powszechnie uznawane za klasyki designu.
Współcześni przedstawiciele duńskiego designu kontynuują dziedzictwo mistrzów. Ich prace to połączenie innowacyjności z szacunkiem dla korzeni. Nowe perspektywy i technologie przekładają się na nowoczesne, funkcjonalne projekty, które w duchu duńskiego designu, zachowują równowagę między prostotą a wyrafinowaniem.
Lego, czyli baw się dobrze
Czy można wyobrazić sobie duński design bez najsłynniejszych klocków na świcie? Jest to prawie niemożliwe, dlatego, że zabawka pierwotnie zrobiona z drewna, stała się niemal wizytówką tego małego królestwa.
Nazywa tych uroczych kolorowych klocków, powstała pierwotnie z połączenia duńskich słów leg godt, czyli baw się dobrze. Założyciel firmy Ole Kirk Kristiansen odkrył, że słowo lego po łacinie oznacza składać. I ta nazwa szybko stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych na świecie.
Do dziś klocki Lego są zabawką, ale nie tylko dla dzieci. Z tych kolorowych klocków mogą powstać naprawdę niesamowite przedmioty.
Ikony designu na każdym kroku
Chyba żaden ze skandynawskich krajów nie ma na swojej liście, aż tylu mebli, lamp czy zabawek, które osiągnęły status ikony. Wystarczy wśród nich wymienić takie jak: Lampa Karczoch zaprojektowana przez Paula Henningsena, krzesło Egg Arne Jacobsena czy krzesło Wishbone, twórcą, którego był Hans Wagner. Ale co sprawia, że duńskie projekty są tak ponadczasowe i niezmiennie pożądane? Po pierwsze funkcjonalność i komfort — meble i przedmioty codziennego użytku są projektowane, aby spełniać praktyczne potrzeby, jednocześnie oferując wygodę i ergonomię. Niezmiennie doceniają ten fakt fani designu, poszukujący zarówno estetyki, jak i użyteczności zamkniętych w jednym produkcie.
Duński design charakteryzuje się minimalizmem, prostotą formy i czystymi liniami. Duńscy projektanci zarówno dziś jak i 50 lat temu, starają się usuwać zbędne ozdoby, koncentrując się na samej istocie przedmiotu. Takie myślenie o designie, ale także prosta estetyka, wprowadzają elegancję i spokój do wnętrza. Dzięki temu we wnętrzu tworzy się prawdziwy klimat hygge.
Jakość i doskonałe materiału to chyba jedna z najbardziej charakterystycznych wyznaczników mebli i przedmiotów pochodzących z Danii. Drewno, skóra, metal i inne wysokiej jakości surowce są powszechnie stosowane. Duńscy projektanci kładą nacisk na wysoką jakość wykonania i używają trwałych, naturalnych materiałów. To sprawia, że przedmioty są nie tylko piękne, ale także trwałe.
Tradycyjne formy i wielowiekowe kulturowe dziedzictwo są silnie obecne w duńskim designie. Projektanci często czerpią inspirację z tradycyjnych technik rzemieślniczych, jednocześnie wprowadzając nowoczesne elementy. Duński design słynie z dbałości o detale. Bez względu na to, czy to mebel czy element dekoracyjny, projektanci starają się perfekcyjnie dopracować każdy element, co sprawia, że projekty są estetyczne, ale za razem funkcjonalne.
Duńska kultura i system edukacji nie postają także bez wpływu na kształtowanie designu - można pokusić się o stwierdzenie, że odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu designu. Czego namacalnym dowodem są kolejne pokolenie designerów tworzących wybitne projekty i proponujących innowacyjne rozwiązaniami w dziedzinie wzornictwa.
