Renesans bibliotek w Polsce
Jak wynika z najnowszych badań przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową, w 2023 roku 43% Polaków przeczytało przynajmniej jedną książkę. To o 9 punktów procentowych więcej niż w roku poprzednim. Statystyki konsekwentnie pokazują, że liczba czytelników z roku na rok rośnie – odzwierciedleniem tej tendencji zwyżkowej jest powstawanie coraz to nowych bibliotek w naszym kraju. Współczesne gmachy biblioteczne nią są już tylko i wyłącznie miejscem wypełnionym po brzegi książkami, ale bijącym sercem kultury lokalnych społeczności. Biblioteki zachwycają również bryłą i wnętrzami, niejednokrotnie zgarniając za nie prestiżowe nagrody.
Doskonałym tego przykładem jest przebudowana biblioteka w Kraśniku na Lubelszczyźnie. Wnętrza zaprojektowane przez Grzegorza Kłodę z GK-Atelier doceniło m.in. jury konkursu German Design Awards przyznając mu statuetkę w kategorii Excellent Architecture – Interior.
Biblioteka w Kraśniku. Zdjęcie: Grzegorz Wasylko / GK-Atelier
GK-Atelier odpowiedzialne jest również za projekt pierwszej biblioteki na jednej z warszawskich stacji metra. W podziemnym przeszklonym lokalu na stacji Kondratowicza powstaje metroteka, w której oprócz możliwości wypożyczenia książek będą odbywać się spotkania autorskie i inne kulturalne wydarzenia.
Wizualizacja metroteki na stacji Metro Kondratowicza w Warszawie. Zdjęcie: GK-Atelier
Biblioteka w Bełżycach
W tym roku do polskiego bibliotecznego portfolio dołączył projekt Biblioteki Publicznej w Bełżycach (woj. lubelskie). Architekt Grzegorz Kłoda tym razem zaprosił do wspólnego projektu dwójkę młodych architektów z Lubelszczyzny: Martę Zionkowską i Oskara Ciuryłę.
Na opublikowanych wizualizacjach prosta, pudełkowata bryła biblioteki w Bełżycach została urozmaicona poprzez dodanie dwóch charakterystycznych narożników będących nawiązaniem do wyglądu otwartej książki.
- Jeśli weźmiemy książkę do ręki i postawimy ją pionowo, rozchylając okładki pod kątem 90 stopni, jej rozproszone kartki utworzą łuk, który jest ćwiartką koła. W ten sposób wpadliśmy na pomył zaokrąglenia jednego z narożników budynku. Drugi charakterystyczny narożnik powstał poprzez wsunięcie w niego otwartej książki i wycięcie powierzchni, którą wypełniła. – wyjaśnia Grzegorz Kłoda z GK-Atelier.
W ten sposób powstała łukowa, reprezentacyjna strefa wejściowa z podcieniem. Całość została okraszona rozproszonymi formami parametrycznymi, swobodnie rozmieszczonymi na gładkiej elewacji, poprzecinanej taflami wysokich okien. Biel elewacji nawiązuje do koloru kartek papieru, ale również jest odniesieniem do funkcji biblioteki – pobudzania wyobraźni, którą reprezentują białe karty ksiąg czekające na zapisanie.
Układ wnętrz Biblioteki w Bełżycach będzie nieco różnił się od tradycyjnego archetypu biblioteki. Tutaj otwarte od podłogi do dachu przestrzenie, wypełnione regałami otoczą centralną dwukondygnacyjną część, która będzie pełnić funkcję komunikacyjną i rekreacyjną. Światło również nie będzie padać centralnie, a poprzez okna umieszczone w bocznych częściach ekspozycji książek.
- Takie podejście pozwala na lepsze strefowanie przestrzeni dostosowanej do różnego rodzaju aktywności oraz zapewnia optymalne naświetlenie – tłumaczy Grzegorz Kłoda.
W bibliotece w Bełżycach, oprócz stref ekspozycji książek dla dorosłych i dzieci znajdą się przestrzenie administracyjne, socjalne, techniczne, wystawowe, konferencyjne, sala dla dzieci oraz przestrzeń rekreacyjno-wypoczynkowa. Jak zapewnia architekt, jedną z najbardziej atrakcyjnych przestrzeni dla użytkowników będzie dach biblioteki, który częściowo pełni funkcję wypoczynkowo-widokową.
Zobacz też:
- Raj nie tylko dla moli książkowych. Zobacz bibliotekę inspirowaną prehistorycznymi drzewami
- 9 najpiękniejszych księgarń na świecie
- Przystań Widna w Gdyni stała się wizytówką Witomina. To centrum sąsiedzkie i biblioteka