Projekt biblioteki w Bełżycach. Inspiracją minimalistycznego budynku była otwarta książka

Dzisiejsze biblioteki to wielofunkcyjne przestrzenie, w których tętni życie kulturalne lokalnych społeczności. Polskie biblioteki ze swoją innowacyjną architekturą przykuwają wzrok rodzimych i zagranicznych estetów. Czy podobnie będzie z nową biblioteką w Bełżycach autorstwa nagradzanego studia GK-Atelier?

Projekt biblioteki w Bełżycach. Inspiracją minimalistycznego budynku była otwarta książka

Biblioteka w Bełżycach - wizualizacja. Zdjęcie: materiały prasowe GK-Atelier

Renesans bibliotek w Polsce

Jak wynika z najnowszych badań przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową, w 2023 roku 43% Polaków przeczytało przynajmniej jedną książkę. To o 9 punktów procentowych więcej niż w roku poprzednim. Statystyki konsekwentnie pokazują, że liczba czytelników z roku na rok rośnie – odzwierciedleniem tej tendencji zwyżkowej jest powstawanie coraz to nowych bibliotek w naszym kraju. Współczesne gmachy biblioteczne nią są już tylko i wyłącznie miejscem wypełnionym po brzegi książkami, ale bijącym sercem kultury lokalnych społeczności. Biblioteki zachwycają również bryłą i wnętrzami, niejednokrotnie zgarniając za nie prestiżowe nagrody.

Doskonałym tego przykładem jest przebudowana biblioteka w Kraśniku na Lubelszczyźnie. Wnętrza zaprojektowane przez Grzegorza Kłodę z GK-Atelier doceniło m.in. jury konkursu German Design Awards przyznając mu statuetkę w kategorii Excellent Architecture – Interior.

Biblioteka w Kraśniku. Zdjęcie: Grzegorz Wasylko / GK-Atelier

GK-Atelier odpowiedzialne jest również za projekt pierwszej biblioteki na jednej z warszawskich stacji metra. W podziemnym przeszklonym lokalu na stacji Kondratowicza powstaje metroteka, w której oprócz możliwości wypożyczenia książek będą odbywać się spotkania autorskie i inne kulturalne wydarzenia.

Wizualizacja metroteki na stacji Metro Kondratowicza w Warszawie. Zdjęcie: GK-Atelier

Biblioteka w Bełżycach

W tym roku do polskiego bibliotecznego portfolio dołączył projekt Biblioteki Publicznej w Bełżycach (woj. lubelskie). Architekt Grzegorz Kłoda tym razem zaprosił do wspólnego projektu dwójkę młodych architektów z Lubelszczyzny: Martę Zionkowską i Oskara Ciuryłę.

Na opublikowanych wizualizacjach prosta, pudełkowata bryła biblioteki w Bełżycach została urozmaicona poprzez dodanie dwóch charakterystycznych narożników będących nawiązaniem do wyglądu otwartej książki.

- Jeśli weźmiemy książkę do ręki i postawimy ją pionowo, rozchylając okładki pod kątem 90 stopni, jej rozproszone kartki utworzą łuk, który jest ćwiartką koła. W ten sposób wpadliśmy na pomył zaokrąglenia jednego z narożników budynku. Drugi charakterystyczny narożnik powstał poprzez wsunięcie w niego otwartej książki i wycięcie powierzchni, którą wypełniła. – wyjaśnia Grzegorz Kłoda z GK-Atelier.

W ten sposób powstała łukowa, reprezentacyjna strefa wejściowa z podcieniem. Całość została okraszona rozproszonymi formami parametrycznymi, swobodnie rozmieszczonymi na gładkiej elewacji, poprzecinanej taflami wysokich okien. Biel elewacji nawiązuje do koloru kartek papieru, ale również jest odniesieniem do funkcji biblioteki – pobudzania wyobraźni, którą reprezentują białe karty ksiąg czekające na zapisanie.

Układ wnętrz Biblioteki w Bełżycach będzie nieco różnił się od tradycyjnego archetypu biblioteki. Tutaj otwarte od podłogi do dachu przestrzenie, wypełnione regałami otoczą centralną dwukondygnacyjną część, która będzie pełnić funkcję komunikacyjną i rekreacyjną. Światło również nie będzie padać centralnie, a poprzez okna umieszczone w bocznych częściach ekspozycji książek.

- Takie podejście pozwala na lepsze strefowanie przestrzeni dostosowanej do różnego rodzaju aktywności oraz zapewnia optymalne naświetlenie – tłumaczy Grzegorz Kłoda.

W bibliotece w Bełżycach, oprócz stref ekspozycji książek dla dorosłych i dzieci znajdą się przestrzenie administracyjne, socjalne, techniczne, wystawowe, konferencyjne, sala dla dzieci oraz przestrzeń rekreacyjno-wypoczynkowa. Jak zapewnia architekt, jedną z najbardziej atrakcyjnych przestrzeni dla użytkowników będzie dach biblioteki, który częściowo pełni funkcję wypoczynkowo-widokową.

Zobacz też: 


Czytaj więcej