Na spacer po cmentarzu
Cmentarze, zwłaszcza te zabytkowe to dobre, choć nieoczywiste miejsce na spacer. Stare cmentarze często były projektowane jako założenia przestrzenno-krajobrazowe z bogatą fauną i florą. Zieleń obecna na cmentarzach, zwłaszcza wysoka, potęguje nastrój ciszy i spokoju. Drzewa doskonale tłumią hałas z zewnątrz, są też dobrym tłem dla nagrobków.
Spacer po cmentarzu to również doświadczenie estetyczne. Zabytkowe nagrobki, rzeźby i mauzolea, które można spotkać na zabytkowych cmentarzach, często były projektowane przez znakomitych architektów i rzeźbiarzy.
Zobacz 5 zabytkowych cmentarzy w Polsce, które warto odwiedzić – nie tylko 1 listopada (choć to prawda, że wtedy prezentują się najpiękniej).
1. Stare Powązki w Warszawie
Stare Powązki to najstarszy istniejący do dziś cmentarz w Warszawie. Założony w 1790 roku początkowo obejmował obszar 2.6 ha. Obecnie jego powierzchnia wynosi 44 ha. Warto odwiedzić tutaj Aleję Zasłużonych ciągnącą się wzdłuż południowej ściany katakumb. Wśród znanych osobistości, które znalazły tu swój wieczny odpoczynek są m.in. Władysław Reymont, Jan Kiepura, Leopold Staff czy Kalina Jędrusik.
2. Cmentarz Centralny w Szczecinie
Cmentarz Centralny w Szczecinie założony w latach 1899-1900 jest największą w Polsce nekropolią i jednym z największych cmentarzy na świecie – zajmuje powierzchnię 172 ha. Teren cmentarza jest również zabytkowym parkiem dendrologicznym. Na jego terenie występuje ponad 400 gatunków i odmian drzew oraz krzewów. Teren cmentarza razem ze swoją imponującą roślinnością, oczkami wodnymi i alejkami spacerowymi (jak ta na zdjęciu poniżej) jest jednym z ulubionych miejsc spacerowych mieszkańców Szczecina i atrakcją turystyczną.
3. Stary Cmentarz w Łodzi
Stary Cmentarz jest fascynującym pomnikiem wielokulturowego dziedzictwa Łodzi. Założony w 1855 roku dzieli się na trzy części: katolicką, ewangelicką i prawosławną. Na Starym Cmentarzu spoczywają znani łódzcy przemysłowcy, działacze społeczni, ludzie kultury, oświaty i medycyny. Oprócz pięknie zachowanych nagrobków, rzeźb i mauzoleów, szczególne wrażenie robi neogotycka kaplica-mauzoleum Karola Scheiblera – jednego z najbogatszych ludzi XIX-wiecznej Europy.
Kaplica Rodziny Scheiblerów w Łodzi. Zdjęcie: Wikipedia / Mariochom
4. Cmentarz Rakowicki w Krakowie
Założony w 1803 roku, cmentarz Rakowicki był pierwszym komunalnym cmentarzem w Krakowie. Najstarszą część nekropolii jako park zaprojektował architekt Karol Kremer. Obecnie zajmuje powierzchnię 42 ha i jest miejscem spoczynku około 75 tys. osób. Na cmentarzu Rakowickim pochowano wielu zasłużonych Polaków, m.in. Wisławę Szymborską, Ewę Demarczyk, Zbigniewa Wodeckiego, Jana Matejkę, Józefa Mehoffera, a także Juliusza i Wojciecha Kossaków.
5. Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem
Nazwa powstałego w połowie XIX wieku zakopiańskiego cmentarza może być myląca – nie leżą tu bowiem tylko i wyłącznie ludzie zasłużeni. Początkowo chowano tu osoby, które zginęły w Tatrach, ale z czasem pojawiły się również nagrobki osób sławnych, m.in. Witkacego, Kornela Makuszyńskiego, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Władysława Hasiora czy Władysława Orkana. Cmentarz na Pęksowym Brzyzku mieści się niedaleko dolnych Krupówek i zachwyca nie tylko malowniczym położeniem, ale również pięknem nagrobków i rzeźb wykonanych w kamieniu oraz drewnie w stylu ludowym.
