Świat poszukuje autentyczności i głębi, a tego w Meksyku nie brakuje. – Głęboko osadzeni w naszej kulturze i jednocześnie otwarci na współpracę i eksperymenty, możemy kształtować globalną tożsamość, której sami jesteśmy częścią – mówi Daniel Valero. Podobnie jak inni ważni projektanci młodego i średniego pokolenia świadomie czerpie z przeszłości swojego kraju. Nie chodzi tu jednak o nostalgię ani tym bardziej o działania etnograficzne. Głęboka więź z ziemią, rzemieślnicze mistrzostwo, które widać w prekolumbijskich zabytkach, oraz żywy puls dzisiejszych metropolii to zjawiska od siebie odległe, ale na równi inspirujące twórców. Stare techniki wytwórcze znajdują zupełnie współczesne zastosowania, a ręcznie wykonane przedmioty budzą zrozumiały zachwyt, na czym (także materialnie) oprócz projektantów korzystają lokalni rękodzielnicy oraz dostawcy odpowiedzialnie pozyskiwanych materiałów. – Każdy obiekt, który mówi o ciągłości, jest zarazem aktem ponownego odkrycia określonej wartości – stwierdza Daniel Valero. – Prawdziwy dizajn wykracza poza chwilę obecną – potwierdza Gloria Cortina. – Umożliwiamy i prowadzimy dialog między przestrzenią, historią i odbiorcą – dodaje. Ta rozmowa wciąż się rozwija. Bo przyszłość meksykańskiego dizajnu leży w akceptacji lokalnych korzeni – technik, materiałów, symboli oraz historii – przy jednoczesnym otwarciu na globalne refleksje projektowe.
ODNOWA PRZEZ PROJEKTOWANIE – Fernando Laposse
Rzemiosło, aktywizm i dizajn łączą się w służbie środowiska oraz lokalnych społeczności. Absolwent prestiżowej londyńskiej Central Saint Martins znany jest z tworzenia obiektów z naturalnych materiałów, takich jak liście kukurydzy, sizal czy trukwa. Jego najbardziej rozpoznawalnym dziełem jest Totomoxtle – fornir powstający z barwnych liści meksykańskiej kukurydzy, który nie tylko promuje pracę miejscowych rzemieślników (przedstawicieli rdzennej ludności kraju), ale także wspiera bioróżnorodność i zachowanie rodzimych odmian tej rośliny. Prace Laposse’a prezentowano na międzynarodowych wystawach, m.in. na Triennale di Milano czy w Design Museum w Londynie, trafiły też do znakomitych kolekcji muzealnych w V&A i SFMOMA. (na zdjęciu głównym)
WSPÓŁCZESNE RYTUAŁY – EWE Studio
Age Salajõe, Manuel Bañó i Héctor Esrawe (na zdjęciu ze stołkami z serii „Memoria”) w kolektywie EWE Studio rozwijają dizajn bliski sztuce użytkowej. Swoją oryginalną myśl projektową, radykalnie współczesną w formie, ściśle wiążą z meksykańskim dziedzictwem rzemieślniczym. Tworzą limitowane edycje obiektów o czytelnej funkcji mebla do siedzenia, stolika, postumentu lub lampy, ale w niezwykle rzeźbiarskiej postaci. Inspirację czerpią z prekolumbijskich rytuałów religijnych i mitologii swojego kraju, a także ze specyfiki naturalnych materiałów. Współpracując z lokalnymi rzemieślnikami, eksplorują tradycyjne techniki obróbki drewna, kamienia, metalu i szkła, aby w ten sposób znaleźć nowoczesny język wyrazu. Swoje prace ewe Studio prezentowało na prestiżowych wystawach międzynarodowych, takich jak Zona Maco i Design Miami, gdzie pokazało m.in. lampy „Magma”.
Age Salajõe, Manuel Bañó i Héctor Esrawe z kolektywu EWE Studio (na zdjęciu ze stołkami z serii „Memoria”). Zdjęcie: Alejandro Ramírez Orozco.
Lampy „Magma” kolektywu EWE Studio. Zdjęcie: Alejandro Ramírez Orozco.
DUCHOWA TOPOGRAFIA MEKSYKU – Mestiz
Studio Daniela Valero rozwija własną opowieść o tożsamości. Projektant czerpie z dzieciństwa spędzonego w północnych regionach kraju. Jak podkreśla, ukształtowało go tamtejsze tempo życia oraz otoczenie pełne ręcznie wykonanych przedmiotów codziennego użytku. Tradycje Aridoameryki (dzisiejszego pogranicza Meksyku i USA) oraz Mezoameryki (ziem ciągnących się od środkowego Meksyku po Przesmyk Panamski) przekłada na dzisiejszy język formy. Valero podkreśla, że kieruje się ideą synkretyzmu – harmonijnego współistnienia zróżnicowanych wizji i technik – która przenika zarówno jego refleksje twórcze, jak i relacje z lokalnymi rzemieślnikami. Twórczość Valera to pełen szacunku dialog, łączący potrzebę ciągłości z zamiłowaniem do eksperymentowania.
„CARACOL TABLE”, rzeźbiarski stół zainspirowany formami kolonialnego baroku oraz meksykańską fauną, DANIEL VALERO wykonał we współpracy ze snycerzem Donem Javierem. Zdjęcie: Leandro Bulzzano.
FOTELE „CHIRIMOYO” mają kuliste nóżki wzorowane na owocu czerymoi i oparcia wyplecione z liści palmowych. Zdjęcie: Leandro Bulzzano.
FILOZOFIA PAMIĘCI – Gloria Cortina
Twórczość Glorii Cortiny wymyka się prostym kategoryzacjom, balansując na styku sztuki, dizajnu kolekcjonerskiego oraz filozoficznej refleksji nad czasem. Jej obiekty, jak sama mówi, nie powstają na chwilę, a raczej mają pomóc we wspominaniu wielu chwil. Artystka postrzega projektowanie jako narzędzie komunikacji – intelektualnej oraz emocjonalnej, a każde dzieło jako rozmowę, która powoli rozwija się i nabiera głębi. Inspiracje Cortina czerpie z mitologii, przyrody, architektury, ale to ludzi wskazuje jako swą największą fascynację. Wierzy, że współczesny meksykański dizajn staje się przestrzenią dla nowej definicji luksusu – zakorzenionego w rzemiośle, wspartego odwagą tworzenia ponadczasowych narracji, niosącego istotne znaczenia.
Projektantka Gloria Cortina. Zdjęcie: José Margaleff.
SZAFKA „NORTH AND SOUTH” wyróżnia się zdobieniami (tu w wersji mosiężnej), zainspirowanymi przez ptasie pióra. Zdjęcie: Alexandra Farias.
STOLIK „THE GOLDEN UNIVERSE” z polerowanym blatem ze złocistego obsydianu jest niczym barwne zwierciadło. Zdjęcie: Michael Calderwood.
EMOCJONALNA NARRACJA – Joel Escalona
To jeden z najbardziej wyrazistych głosów współczesnego meksykańskiego dizajnu. Jego prace są świadectwem głębokiej refleksji nad rolą przedmiotów w ludzkim życiu. Łącząc wykształcenie z zakresu wzornictwa przemysłowego oraz sztuki współczesnej, Joel Escalona tworzy obiekty, które balansują między użytecznością a poetyką formy. Dizajn postrzega jako manifest, w którym funkcjonalność powinna się łączyć z wyzwaniem technologicznym oraz wymiarem symbolicznym. Bada napięcie między ruchem a emocją i stara się tworzyć rzeczy praktyczne, zarazem zdolne poruszyć odbiorcę na głębszym poziomie. Swe prace prezentuje w trakcie międzynarodowych wydarzeń zarówno wzorniczych (Salone del Mobile), jak i artystycznych (Art Basel).
Joel Escalona ze stołkiem „NOVIEMBRE”. Zdjęcie: Mariana Achach.
„MODERN TOTEM” wyróżniają graniaste krawędzie i spękana struktura opalanego drewna. Zdjęcie: Jjoel Escalona Studio.
Fotel „ACCELERATION” cechuje się łagodną prostotą form. By joel escalona for breuer photo. Zdjęcie: Mariana Achach.
Zobacz także:
Cocksedge: Ciekawiła mnie niewidzialność
To będzie premiera roku. Innowacyjne kolekcje płytek Opoczno na Warsaw Home 2025
Wystawa „Regeneracja” – po Brukseli i Strasburgu przyszedł czas na Warszawę
