Wróblewski obecny
Na zakończenie artystycznego kalendarza roku 2024 Fundacja Rodziny Staraków i kuratorka Ania Muszyńska zapraszają na wystawę „Andrzej Wróblewski. Ja jeden z wielu”, która jest drugą prezentacją dzieł tego artysty w tym roku, zorganizowaną przez Fundację Rodziny Staraków. Pierwsza „In the First Person/W pierwszej osobie” była wydarzeniem towarzyszącym 60. Biennale Sztuki w Wenecji. Ekspozycja na Placu Świętego Marka była nie tylko ważnym punktem dla wielbicieli sztuki, krytyków i kuratorów, przybywających z Polski, ale też pokazem bardzo wysoko ocenionym przez prestiżowy międzynarodowy magazyn poświęcony sztuce „The Art Newspaper”: „Wojna, faszyzm i strata wybrzmiewają silnie na tegorocznym Biennale, Wróblewski ze swoim poetyckim przywołaniem nazistowskich zbrodni nie mógł pojawić się w bardziej odpowiednim momencie”.
Andrzej Wróblewski, Autoportret, na odwrociu: [Para], 1954 rok, technika mieszana, papier, 61 x 43 cm, Starak Collection, ©Fundacja Andrzeja Wróblewskiego
Andrzej Wróblewski (Głowa kobieca), [Głowa] no. 969], niedatowany, gwasz, tusz, papier, 29.7 × 42.2 cm, Starak Collection, ©Fundacja Andrzeja Wróblewskiego
Dwa spojrzenia, dwóch przyjaciół
W Spectra Art Space przejmujące obrazy Wróblewskiego zostały zestawione z poezją Tadeusza Różewicza, która wielokrotnie komentowała tematy podejmowane przez malarza, a w niektórych wierszach poeta wręcz bezpośrednio odnosił się do konkretnych obrazów jak „Matka z zabitym dzieckiem”. Ekspozycję otwiera wiersz opisujący młodego chłopca, bohatera tak charakterystycznego zarówno dla „Rozstrzelań” jak i poodwilżowej twórczości. Chłopiec jest tam świadkiem tytułowych egzekucji, otoczony pokawałkowanymi ciałami ofiar, lecz także bohaterem swojego czasu, samotnym i odosobnionym. „Ja jeden z wielu” przedstawia artystę jako świadka historii i tego, który widzi w sztuce rolę drogowskazu. Postawę tę dzielił z Wróblewskim nie tylko Różewicz ale i Andrzej Wajda. Jak mówi kuratorka obu wystaw Ania Muszyńska: „Poetycka wrażliwość Różewicza, głęboko zakorzeniona w doświadczeniach wojennych i powojennych, harmonizuje z intensywnością oraz egzystencjalnym przekazem dzieł Wróblewskiego”.
Wajda pojawia się w narracji weneckiej „In the First Person/W pierwszej osobie” obecny na filmie, który jest fragmentem ekspozycji, opowiadając o ich relacji, własnym zachwycie twórczością kolegi i przenikliwością jego malarskiego języka, który spowodował, że sam porzucił sztukę i rozpoczął studia na kierunku reżyserii filmowej w Łodzi.
Andrzej Wróblewski, Małżeństwo II, niedatowany, akwarela, gwasz, papier, 29.6×41.9 cm, Starak Collection, ©Fundacja Andrzeja Wróblewskiego
Andrzej Wróblewski, Chłopiec z rzeźbą I, 1955 rok, technika mieszana, papier, 126.5 x 100 cm, Starak Collection, ©Fundacja Andrzeja Wróblewskiego
Fenomen
Co powoduje, że od kilkunastu lat rośnie zainteresowanie twórczością tego przedwcześnie zmarłego 29-letka? Ten urodziny w 1927 roku artysta zadawał ważne pytania o sens sztuki i tworzenia w powojennym świecie. W uniwersalny sposób przedstawiał śmierć i cierpienie. Bardzo nowocześnie podchodził do koloru i przedstawiał go w taki sposób, że jego symbolika jest łatwo odczytywana do dziś. Pozostawił po sobie imponujący dorobek – ponad 120 obrazów olejnych i setki prac na papierze. Najnowsza wystawa jest przykładem na to, jak wiele osobistych i ponadczasowych w odbiorze tropów możemy odnaleźć w jego twórczości.
Obrazy Wróblewskiego mają w sobie to coś, co sprawia, że zatrzymują widza. Zdjęcie: serwis prasowy Fundacja Rodziny Staraków
Kolekcja i fundatorzy
Anna Woźniak-Starak i Jerzy Starak są właścicielami jednej z najważniejszych kolekcji polskiej sztuki współczesnej, w której znajduje się 70 dzieł Andrzeja Wróblewskiego – obrazów olejnych i prac na papierze w różnych technikach. Od ponad 10 lat w ramach działań Spectra Art Space Fundacji Rodziny Staraków patronują programowi wystaw w warszawskiej siedzibie fundacji, a od 7 lat Fundacja Rodziny Staraków organizuje wystawy polskiej sztuki w ramach weneckiego biennale. W czerwcu 2024 roku, w uznaniu zasług dla wzmacniania i kształtowania międzynarodowej obecności polskiej sztuki, mecenatu kulturalnego oraz wspierania młodych artystek i artystów Anna Woźniak-Starak i Jerzy Starak zostali uhonorowani przez ministrę Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hannę Wróblewską Złotymi Medalami „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Jerzy Starak z ministra Hanną Wróblewską i kuratorką wystawy Anią Muszyńską. Zdjęcie: serwis prasowy Fundacja Rodziny Staraków
Garść faktów:
- Gdzie zobaczysz wystawę „Andrzej Wróblewski. Ja jeden z wielu”?
Można ją oglądać w Spectra Art Space Fundacji Rodziny Staraków przy ul. Bobrowieckiej 6 w Warszawie. - W jakim terminie będzie otwarta wystawa?
Od 28 grudnia tego roku do 4 maja 2025. - Czy trzeba wcześniej kupić bilety?
Nie. Wstęp jest wolny. Warto sprawdzić, kiedy organizowane są oprowadzania kuratorskie, informacje znajdziecie na stronie: starakfoundation.org/pl/spectra
Zobacz także:
Gigantyczny pająk wróci do Tate Modern. Rzeźba Louise Bourgeois to hołd dla jej zmarłej matki
Dlaczego książka „Leonardo, Frida i przyjaciele” jest świetna?