Rok 2024 będzie obfitował w wiele ciekawych wystaw polskiego malarstwa z XIX i pocz. XX w. Od 5 marca na Zamku Królewskim w Warszawie można oglądać wystawę prac Jana Matejki. Do 16 maja w Muzeum Gdańska na odwiedzających czekają prace Olgi Boznańskiej, a także pamiątki po wielkiej artystce. Miłośników twórczości Józefa Chełmońskiego z pewnością ucieszy planowana pod koniec września w Muzeum Narodowym w Warszawie wystawa poświęcona w całości autorowi „Babiego lata”.
Chełmoński i Malczewski w DESA Unicum
A już od jutra w siedzibie DESA unicum przy ul. Pięknej 1A w Warszawie będzie można podziwiać wybitne dzieła artystów z XIX i pocz. XX wieku. Wśród prac zaprezentowanych na wystawie „Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie” odwiedzający będą mieli okazję na własne oczy zobaczyć dwa wyjątkowe obrazy, które od ponad stu lat nie były pokazywane publicznie. Chodzi o „Matula są!” (1871) Józefa Chełmońskiego i „Autoportret z Gorgonami” (1918) Jacka Malczewskiego.
Dzieło Chełmońskiego zostało po raz pierwszy zaprezentowane w 1871 roku na wystawie w warszawskiej Zachęcie. Obraz zebrał mieszane opinie krytyków, a w pełni doceniony został dopiero wiele lat później, gdy już znajdował się w rękach prywatnych. „Matula są!” przez blisko 150 lat nie pojawił się na żadnej wystawie. Stał się tym samym dziełem niezwykle cennym i poszukiwanym. Teraz obraz pojawi się na wystawie przedaukcyjnej w DESA Unicum, gdzie będzie go można oglądać do 21 marca.
Obraz „Matula są!” jest niezwykle bogaty w symbole – do najważniejszych należy matka, zarówno jako kobieta, która odnajduje swoje dziecko, ale również jako matka-ziemia, która reprezentuje związek człowieka z naturą. Sielankowy nastrój obrazu, kwitnące polne kwiaty i bujne zboże stanowią hołd artysty dla Ziemi, a przy tym nawiązują do letnich dni spędzonych na ukraińskiej wsi.
Józef Chełmoński "Matula są!", 1871. Zdjęcie: DESA Unicum
Symbolizm to jednak znak rozpoznawczy innego wybitnego artysty, którego zobaczymy na wystawie w DESA Unicum. „Autoportret z Gorgonami” Jacka Malczewskiego pochodzi z 1918 roku, jednego z najważniejszych w twórczości artysty. To właśnie wtedy powstał cykl „Polonia” mówiący o odzyskaniu niepodległości, cykl „Moje życie”, a także liczne autoportrety.
Obraz „Autoportret z Gorgonami” od czasów międzywojennych znajdował się w kolekcji Stanisława Karłowskiego, właściciela majątku Szelejewo w Wielkopolsce, a następnie przeszło na własność jego spadkobierców. Przez cały ten czas obraz nie był pokazywany publicznie – wystawa w DESA Unicum będzie więc jego pierwszą od stu lat okazją, by zobaczyć go na żywo.
W „Autoportrecie z Gorgonami” Jacek Malczewski przedstawił się w towarzystwie trzech Gorgon, mitycznych stworów, którym nadał rysy kobiet ze swojego otoczenia. Ukazał tu również swoje muzy: Michalinę Janoszankę i Marię Sozańskką. Jak zawsze w przypadku twórczości Jacka Malczewskiego, także i ten obraz pozostawia wiele możliwych dróg interpretacji.
Jacek Malczewski "Autoportret z Gorgonami", 1918. Zdjęcie: DESA Unicum
Wystawa „Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie”, która potrwa od 8 do 21 marca zasługuje na uwagę, nie tylko ze względu na wspomniane wyżej obrazy Chełmońskiego i Malczewskiego. Pojawi się na niej również duży zbiór prac najwybitniejszych polskich artystów z najważniejszych okresów ich twórczości, które rzadko występują na ekspozycjach lub jeszcze nigdy nie były wystawiane. Zobaczymy m.in. dzieła Tadeusza Makowskiego, Meli Muter, Mojżesza Kislinga, Olgi Boznańskiej, Józefa Mehoffera, Włodzimierza Tetmajera czy Wlastimila Hofmana.
Aukcja wszystkich 60 obrazów odbędzie się 21 marca o godzinie 19:00 w siedzibie DESA Unicum.