Dworzec Metropolitarny w Lublinie już otwarty
Pod koniec 2020 roku władze Lublina podpisały z firmą Budimex umowę na budowę Dworca Metropolitarnego. Pracę rozpoczęto w 2021 i zakończono pod koniec 2023 roku. Następnie, po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie i finalizacji procedury odbiorów budowlanych, nowy Dworzec został oficjalnie udostępniony dla pasażerów 12 stycznia 2024.
Z założenia Dworzec Metropolitarny jest głównym elementem kompleksowego przedsięwzięcia, jakim jest Zintegrowane Centrum Komunikacyjne powstające w Lublinie. Budynek ulokowany w samym centrum miasta, razem z towarzyszącą infrastrukturą ma być węzłem komunikacyjnym łączącym zarówno transport miejski, regionalny i ogólnokrajowy.
Dworzec Metropolitarny w Lublinie. Zdjęcie: Bartek Barczyk
Projekt godny nagrody
Za projekt Dworca Metropolitarnego odpowiada warszawska pracownia Tremend, której projekty są często nagradzane zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jednym z ostatnich sukcesów stołecznej pracowni jest nagroda w prestiżowym konkursie World Architecture Festival. Projekt warszawskiego aparthotelu zdobył pierwsze miejsce w kategorii Inside – hotels and apartments.
Projekt Dworca Metropolitarnego również wywołał spore poruszenie w środowisku architektonicznym. W 2019 roku znalazł się na „krótkiej liście” prac nominowanych do nagrody World Building of the Year w kategorii Infrastruktura. Rok później otrzymał nagrodę Real Estate Impactor wręczaną przez redakcję dziennika „Rzeczpospolita” w kategorii Innowacyjne podejście do projektowania przestrzeni. Natomiast w 2022 roku Dworzec Metropolitarny doceniło jury międzynarodowego konkursu PLGBC Green Building Awards, zdobywając wyróżnienie w kategorii Najlepszy projekt ekologiczny.
Dworzec Metropolitarny w Lublinie. Zdjęcie: Budimex
Oprócz samego gmachu Dworca Metropolitarnego, pracownia Tremend zaprojektowała także zadaszone perony z przystankami dla miejskiej i regionalnej komunikacji kołowej, podziemny parking dla samochodów, miejsca postojowe dla taksówek oraz otwarty dla użytkowników dach z zielenią. Inwestycja objęła również modernizację miejskiego placu z okolicznym terenem zielonym i usprawnienie układu drogowego.
Dworzec Metropolitarny powstał w samym centrum Lublina, w bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowego, XIX-wiecznego budynku Dworca PKP Lublin Główny. Nowy obiekt ma prostą, modernistyczną bryłę, która stanowi kontrast dla eklektycznej, historyzującej formy Dworca PKP, ale nie stanowi dla niej konkurencji.
W bryle nowego Dworca Metropolitarnego wzrok przykuwają szczególnie charakterystyczne ażurowe filary, będące elementami stalowej konstrukcji dworca i zadaszenia peronów. Ich linearne, nieco organiczne formy kojarzą się ze splątanymi pniami drzew i nadają całej strukturze lekkości.
Dworzec Metropolitarny w Lublinie. Zdjęcie: Budimex
Dworzec Metropolitarny to nie jedyny przykład, że nowoczesna i historyczna architektura mogą tworzyć zgrany duet. Ciekawym projektem z Lublina jest też trwająca przebudowa teatru im. Juliusza Osterwy. Eklektyczny budynek zostanie wzbogacony o przeszkloną konstrukcję i ogród na dachu.
Jeden z najbardziej ekologicznych dworców w Polsce
Architektom z pracowni Tremend zależało, by Dworzec Metropolitarny w Lublinie nie tylko dobrze wyglądał i był funkcjonalny, ale również by wpisywał się w ideę zrównoważonej architektury.
- Zastosowane w projekcie przyjazne środowisku oraz ograniczające emisyjność materiały i technologie czynią go jednym z najbardziej ekologicznych tego typu obiektów w Polsce – mówi Magdalena Federowicz-Boule z pracowni Tremend.
I faktycznie – proekologiczne parametry szklanych elewacji zmniejszają użycie energii. Beton, będący jednym z głównych materiałów budulcowych Dworca wykazuje się bardzo niską emisyjnością.
Na terenie Dworca Metropolitarnego znajduje się ogród wertykalny o prawie 300-metrowej powierzchni. Do podlewania roślinności i spłukiwania toalet dworcowych wykorzystywana jest deszczówka. Ogrzewanie i chłodzenie przestrzeni, z których będą korzystać pasażerowie jest zasilane kaskadami pomp ciepła.
Dworzec Metropolitarny w Lublinie. Zdjęcie: Bartek Barczyk
Zadaszenie wiat przystankowych nad 43 kieszeniowymi stanowiskami autobusów to panele szklane z ogniwami fotowoltaicznymi. Panele z jednej strony pozwalają na zaciemnienie wiat i ochrony przed słońcem, a z drugiej – dostarczają energię potrzebną do obsługi dworca. Warto wspomnieć też o antysmogowych płytach chodnikowych, które ograniczają zanieczyszczenie powietrza.
Z Dworca Metropolitarnego będą kursować autobusy miejskie, regionalne i ogólnopolskie. Będąc w Lublinie, warto wybrać się więc na krótką wycieczkę do pobliskiego Kraśnika. Wnętrza kraśnickiej biblioteki publicznej zaprojektowane przez pracownię GK-Atelier zdobyły nagrodę w międzynarodowym konkursie German Design Awards 2024.