Opera o odbudowie Warszawy po wojnie
Libretto opery na podstawie książki Grzegorza Piątka napisał dramaturg Beniamin Bukowski. Zrujnowana wojną Warszawa jest główną bohaterką opowieści, a jej odbudowę śledzimy oczami dwóch kobiet: architektki Biura Odbudowy Stolicy, postaci wzorowanej na Helenie Syrkusowej, sekretarz generalnej Naczelnej Rady Odbudowy Warszawy oraz amerykańskiej dziennikarki, którą Bukowski wzorował na Anne Louise Stron, która po wojnie relacjonowała odbudowę polskiej stolicy.
„Opera o Warszawie. Najlepsze miasto świata” opowie o wyłanianiu się z gruzów nowej Warszawy, o wielkich ambicjach zbudowania „najlepszego miasta świata”, a także o determinacji, optymizmie i rozmachu osób, które brały udział w odbudowie polskiej stolicy. Opera, jako opowieść o nadziei będzie nosiła uniwersalne przesłanie: ukaże wolę życia wbrew zniszczeniu i śmierci.
Autor nieznany, Pracownia Biura Odbudowy Stolicy, 1946. Zdjęcie: Muzeum Warszawy
Jak to się stało, że książka Grzegorza Piątka stanie się operą, a nie na przykład przedstawieniem teatralnym? O to zapytaliśmy Jarosława Trybusia, pomysłodawcę tego niezwykłego projektu.
- Opera jest najbardziej rozbudowaną i złożoną formą ze sztuk. Oferuje połączenie muzyki z ruchem scenicznym, aktorstwem i dramaturgią. Wydaje się, że ta jej złożoność i monumentalność jest bardzo odpowiednim medium dla uczczenia i przypomnienia niezwykłego wydarzenia, jakim jest odbudowa Warszawy – mówi Jarosław Trybuś i dodaje: - Kiedy występowałem z tym projektem, zależało mi na tym, żebyśmy trochę mniej uwagi poświęcali dramatowi zniszczenia, a bardziej docenili cud odbudowy. Zdaje się, że wciąż żyjemy w cieniu zniszczenia dokonanego w czasie wojny i Powstania Warszawskiego, a zapominamy, że proces odbudowy był niezwykłym wydarzeniem i były to narodziny miasta, w którym żyjemy dziś – tłumaczy pomysłodawca „Opery o Warszawie”.
Opera „Najlepsze miasto świata” będzie przeznaczona do wykonania na wielkiej scenie przez orkiestrę symfoniczną, solistów i solistki, chór (w tym również chór dziecięcy), a także tancerki i tancerzy. Przedstawienie będzie śmiało czerpać z nowych środków wyrazu (m.in. elektroniki i projekcji audiowizualnych) oraz współczesnego języka muzycznego, jednocześnie nawiązując do tradycyjnych form operowych. Premiera w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej planowana jest na 19 września 2025 roku. Spektakl ma trwać ok. 120 minut.
Osoby biorące udział w odbudowie Warszawy. Zdjęcie: Muzeum Warszawy
„Najlepsze miasto świata” wyreżyseruje Barbara Wiśniewska, która współpracowała m.in. z Mariuszem Trelińskim, Katie Mitchell, Christopherem Aldenem i Ushio Amagatsu. Zaprezentowana przez nią inscenizacja została wybrana drogą zamkniętego konkursu. Jury urzekła kompletna i bardzo osobista koncepcja spektaklu, wynikająca z wielopokoleniowych doświadczeń rodzinnych reżyserki.
Autorem partytur jest Cezary Duchnowski. Muzykę wykona Sinfonia Varsovia pod batutą Bassema Akikiego, uznawanego za jednego z najlepszych dyrygentów młodego pokolenia.