Obraz Złotego Wieku - niezwykła wystawa na Wawelu jeszcze tylko przez tydzień

Wystawa „Obraz złotego wieku”

Na wystawie „Obraz złotego wieku" zobaczymy prawie 450 dzieł sprowadzonych z 13 państw Europy i Ameryki Północnej, które ukazują czas Jagiellonów. Wśród nich znajdują się znamienite obrazy sprzed pięciu wieków, pochodzące z kolekcji publicznych, kościelnych i prywatnych, m.in. z British Library w Londynie, Metropolitan Museum w Nowym Jorku, Luwr w Paryżu, Muzeum Narodowego w Pradze, Livrustkammarten w Sztokholmie czy Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie.

Wystawę rozlokowano w ponad 20 przestrzeniach – reprezentacyjnych komnatach na trzech piętrach Zamku. Zgromadzone eksponaty widzimy zatem w historycznym kontekście. Wnętrza zamkowe są tu równorzędnymi eksponatami – świadkami historii opowiadanej przez sprowadzane dzieła sztuki. Część prezentowanych na wystawie dzieł nigdy wcześniej nie była w Polsce pokazywana.

Wystawa Obraz Złotego Wieku trwa do 14 grudnia 2023. Zdjęcie: Michał Przeździk, Budzik Studio

Wymagający projekt wystawy

Wystawa "Obraz Złotego Wieku" jest niezwykłym przedsięwzięciem także pod względem projektowym, ponieważ wymagało przygotowania specjalnej architektury wystawienniczej. Jej unikatowe kształty, zmieniają się w każdej sali.

Chodziło przecież o wprowadzenie wielkiej ilości, ponad 400 unikatowych eksponatów do ponad 17 zabytkowych komnat, które same w sobie również są ważnymi eksponatami. Wprowadzone elementy miały podkreślać zastaną architekturę wnętrz, nie zasłaniać jej, choć jednocześnie wprowadzać swoje własne tło dla wielu eksponatów.

Żeby pogodzić te sprzeczności głównym założeniem projektowym stał się dialog. Dialog form wprowadzonej scenografii z różnorodnymi kształtami komnat – ich planów, sklepień, elementów wystrojów – malowideł ściennych czy stropowych, mówi autor projektu dr Adam Orlewicz, prowadzący pracownię Nowy motyw.

Wystawa Obraz Złotego Wieku na Wawelu. Zdjęcie: Michał Przeździk, Budzik Studio

Turkus wawelskich arrasów

Ekspozycja otrzymała jednolitą kolorystykę, tak aby jej przestrzeń była rozpoznawalna w labiryncie kolejnych komnat. Turkusowa barwa i jej błękitne wariacje zostały zaczerpnięte z powtarzających się nut w niciach słynnych wawelskich Arrasów, również pokazywanych na wystawie i w detalach malowideł stropowych.

Podążając za scenariuszem, część wystawy podkreśla sakralny charakter przedstawień, budując bardziej monumentalne, zwarte formy, a część bardziej ażurowa pokazuje przemiany w epoce – akcentuje ideę humanizmu, stawiającą w centrum człowieka i jego wizerunek. Na ażurowych i smukłych strukturach, celowo naprzeciw siebie, pojawiają się zestawienia portretów królewskich i mieszczańskich, a także zbroje i wizerunki rycerstwa.

Głowy wawelskie

Zakończeniem i kulminacją wystawy jest Sala Poselska z najsłynniejszymi Głowami wawelskimi.

W koncepcji, którą przygotowaliśmy, wpadłem na pomysł stworzenia struktury, rodzaju otwartej rotundy, symbolicznie nawiązującej do renesansowych budowli, jak rzymskiego Tempietta, zdradza Adam Orlewicz.

Do wnętrza takiej ażurowej rotundy wchodzi zwiedzający, by w środku podziwiać Głowy wawelskie, zdjęte specjalnie na cele wystawy ze stropu i rozmieszczone po okręgu na wysokości wzroku. Każda głowa umieszczona jest w lustrzanym kasetonie, dzięki czemu powstają jej boczne odbicia. Nad środkiem struktury znajduje się okrąg, przedstawiający pierwotny wygląd stropu Sali Poselskiej. Smukła forma konstrukcji samej ażurowej rotundy kieruje wzrok zwiedzających w górę, dając wizualne połączenie sklepienia ze zdjętymi z niego głowami.

Samo ustawienie Głów dla widza twarzą w twarz było także wyzwaniem. Autorzy projektu wystawy zaproponowali, aby głowy umieścić na nieco obniżonej wysokości, która zapewnia dobry widok dzieciom czy osobom na wózku, za to ich lekkie pochylenie ku górze pozwala na oglądanie twarzą w twarz również wysokim widzom. W ten sposób powstał dynamiczny krąg podkreślający tak pełne wyrazu Głowy wawelskie.

Wystawa Obraz Złotego Wieku, Wawel, Kraków. Zdjęcie: Michał Przeździk, Budzik Studio

Do kiedy wystawa "Obraz Złotego Wieku"?

Ze względu na wymogi konserwacji starodruków wystawa będzie czynna jeszcze do połowy grudnia - 14 grudnia 2023 roku.

Projekt wystawy: dr Adam Orlewicz.

Współpraca: Barbara Bugalska, Hubert Karasiewicz, Ewa Mazur, Maria Odolczyk, Dominika Renusz, Agata Rościszewska, Marcin Trudzik.

Po obejrzeniu wystawy zapraszamy na spacer po Krakowie.

---

• wystawa