Arcydzieła w Polsce
O tym, że arcydzieła znajdują się w polskich zbiorach wiadomo nie od dziś. W polskich kolekcjach są dzieła przykuwające uwagę wyglądem, kunsztem wykonania i historią. Chociaż wiele arcydzieł nie wróciło do nas po II wojnie światowej, w polskich kolekcjach można odkryć obrazy skrywające tajemnice i opowiadające niejedną ciekawą historię. Oto 5 arcydzieł pochodzących z polskich muzeów, które warto poznać.
1. „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga
Hans Memling, "Sąd Ostateczny", 1467. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Gdańsku
„Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga to najciekawsza praca z Muzeum Narodowego w Gdańsku. Piętnastowieczny tryptyk trafił do Polski w wyniku kradzieży, kiedy statek przewożący obraz do Florencji padł ofiarą gdańskiego korsarza Pawła Benke. Żeglarz nie przewidział, że prawowici właściciele będą starali się odzyskać dzieło, i że do apelu przyłączy się papież Sykstus IV. Prezentowany w Luwrze i Ermitażu „Sąd Ostateczny” Memlinga przechodził z rąk do rąk, aż w połowie lat 50. po raz kolejny znalazł się w Gdańsku.
2. „Madonna pod jodłami” Lucasa Cranacha starszego
Lucas Cranach starszy, "Madonna pod jodłami", 1510. Zdjęcie: Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu
Lucas Cranach starszy namalował wiele obrazów. Jednym z nich jest "Madonna pod jodłami". Do końca XIX wieku dzieło wisiało w kaplicy pod wezwaniem Czternastu Wspomożycieli (dziś kaplica pod wezwaniem Jana Ewangelisty) w katedrze wrocławskiej. Po wybuchu II wojny światowej obraz przeniesiono do skarbca katedry, w 1943 roku wywieziono do Henrykowa i Kłodzka. Gdy po latach „Madonnę pod jodłami” Lucasa Cranacha starszego uznano za falsyfikat, nie spodziewano się, że dzieło odnajdzie się w Monachium. W 2012 roku obraz powrócił do Wrocławia.
3. „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci
Leonardo da Vinci, "Dama z gronostajem", ok. 1490. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Krakowie
„Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci jest bez wątpienia jednym z arcydzieł przechowywanych w Polsce. Portret Cecylii Gallerani kupił ok. 1800 roku książę Adam Jerzy dla swojej matki Izabeli Czartoryskiej, która powiesiła go Domku Gotyckim, pierwszym prywatnym muzeum. W trakcie powstań „Damę z gronostajem” wywieziono do Sieniawy i Paryża. Pierwszą wojnę światową „Dama z gronostajem” spędziła w Dreźnie, drugą w Niemczech, skąd w 1940 roku wróciła do Polski.
4. „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta
Rembrandt, "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem", 1638. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Krakowie
W 1638 roku Rembrandt pracował nad ośmioma pejzażami. Jednym z nich był "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem". Obraz kupiony na licytacji przez Jana Piotra Norblina został przywieziony do Domku Gotyckiego, pierwszego polskiego muzeum, a stamtąd trafił do Krakowa. W 1939 roku "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta został wywieziony do Niemiec. Po wojnie obraz przeniesiono do Muzeum Narodowego w Krakowie.
5. „Wiejska chata pośród drzew” Vincenta van Gogha
Vincent van Gogh, "Wiejska chata pośród drzew", 1883. Zdjęcie: Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie
„Wiejska chata pośród drzew” to jedyne zagraniczne arcydzieło w Polsce Vincenta van Gogha. Namalowany w 1883 roku obraz powstał we wczesnym okresie twórczości van Gogha. Przez lata dzieło zmieniało właścicieli, aż w latach 80. praca trafiła do Galerii Porczyńskich. Prezentowaną od kwietnia 2024 roku w Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Wilanowie „Wiejską chatę pośród drzew” Vincenta van Gogha zbadali eksperci z Muzeum Narodowego w Krakowie.
Zobacz także:
Zaginiona kolekcja odnaleziona
Wybraliśmy 8 najbardziej znanych portretów na świecie. Kultowe dzieła z przymrużeniem oka
7 najbrzydszych obrazów na świecie. Muzeum w Bostonie kolekcjonuje artystyczne koszmarki