Życie i twórczość Jacka Malczewskiego
Jacek Malczewski to nazwisko numer jeden - rozpoznawalne samo w sobie oraz szereg obrazów, które trafiły do kanonu malarstwa polskiego. Utożsamiany jest z romantyzmem i symbolizmem, słynie z niezliczonych autoportretów i często powtarzających się motywów śmierci. Inspirował się literaturą i historią Polski. Dzieła, tj. cykl „Zatruta studnia”, „Hamlet polski” czy wymyślona w Paryżu „Śmierć Ellenai” są dziś ikonicznymi obrazami. Z okazji 170. rocznicy urodzin Jacka Malczewskiego prezentujemy 5 faktów o malarzu, które warto znać.
.jpg)
Jacek Malczewski, "Autoportret w zbroi", 1914. Zdjęcia: Muzeum Narodowe w Warszawie
1. Jacek Malczewski - artysta ze znamienitej rodziny
Jacek Malczewski urodził się 14 lipca 1854 roku w Radomiu w rodzinie sekretarza Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (pierwszy polski bank), i córki byłego oficera wojsk napoleońskich. Od ojca, pasjonata historii i erudyty, słyszał o spokrewnionych z nim poetach Antonim Malczewskim i Jadwidze Łuszczewskiej, kompozytorze Karolu Szymanowskim i generale Wojska Polskiego będącego ministrem wojskowości Juliusza Tadeusza Tarnawy-Malczewskiego.
Jacek Malczewski, "Przed domem - żona i córka artysty", 1896. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Warszawie
2. Płodny malarz i rysownik
To, że Jacek Malczewski zostanie cenionym malarzem przepowiedział Jan Matejko. Krakowski artysta zaprosił go do klasy rysunku, jednak rozczarowany metodami nauczania profesorów wyjechał do Paryża. Po powrocie do Krakowa Jacek Malczewski wrócił do pracowni Jana Matejki, pod jego wpływem wykonywał rysunki, szkice i obrazy. Był płodnym twórcą. Jacek Malczewski pozostawił po sobie ponad 2 tysiące prac i sportretował się co najmniej 150 razy. Jacek Malczewski malował ponad 12 godzin dziennie.
Jacek Malczewski, "Śmierć artysty", 1909. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Warszawie
3. Miłosne podboje Jacka Malczewskiego
Jacek Malczewski nigdy nie ukrywał, że miał szczęście do kobiet. Pierwszą miłością jego życia była poznana latem 1886 roku w Zakopanem Maria Gralewska. Córka aptekarza nie umiała wybaczyć malarzowi zdrady. Po śmierci Jacka Malczewskiego Maria Gralewska błyskawicznie pozbyła się „Portretu narzeczonej” przedstawiającego Marię Balową, muzę i kochankę Jacka Malczewskiego.
Jacek Malczewski, "Św. Franciszek", 1908. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Warszawie
4. Jacek Malczewski - profesor Akademii Sztuk Pięknych
W XIX wieku ze względu na płeć kobiety nie mogły zostać artystkami. Jedyną możliwością, aby osiągnąć cel były drogie kursy, na których wykładali znani i cenieni profesorowie. Jednym z nich był Jacek Malczewski, który w 1912 roku został rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jego specyficzny styl pracy polegający na powtarzaniu zdania: „Malujcie tak, aby Polska zmartwychwstała” przekładał się na niezadowolenie władz uczelni. Po dwóch latach, w 1914 roku, wkrótce po wybuchu I wojny światowej, Jacek Malczewski zrezygnował z pełnionej funkcji i powrócił do malowania obrazów.
Jacek Malczewski, "Natchnienie artysty", 1897. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Krakowie
5. Jacek Malczewski - skandalista i dobry człowiek
Jacek Malczewski nie miał łatwego charakteru. Krytycy zarzucali mu, że chętniej od biblijnych postaci malował autoportrety, miał zbyt dużą garderobę, a w czasie pracy nad nowym obrazem nosił frak, białą koszulę i krawat. Mimo łatki skandalisty, która do niego przylgnęła, Jacek Malczewski chętnie dzielił się wiedzą i zdobytym doświadczeniem. Potrafił opowiadać historie, a ulubionym uczniom w ramach dawał drogie farby, uczył podstaw rysunku i kompozycji.
Zobacz także:
Przez 60 lat obraz Picassa wisiał w domu handlarza starociami. Dziś jest wart nawet 6 mln euro
6 najbardziej niezwykłych kolorów w historii. Jeden z nich pozyskiwano z egipskich mumii
