Iwona Buczkowska studiowała architekturę na Politechnice Gdańskiej i w Ecole Spéciale d’Architecture w Paryżu. Od 1980 roku prowadzi we Francji autorską pracownię architektoniczno-uranistyczną. Na koncie ma wiele projektów w różnej skali, od masterplanów i analiz przestrzennych, po liczne mieszkaniówki i budynki publiczne, zwłaszcza szkoły.
Gimnazjum Pierre Sémard w Bobigny, 1996, proj. Iwona Buczkowska. Zdjęcie: archiwum architektki
.jpg)
Kompozycja gimnazjum w Bobigny przypomina niewielkie miasteczko z centralnie usytuowaną agorą. Zdjęcie: archiwum architektki
Do jej najbardziej znanych realizacji należą College Pierre Sémard w Bobigny (1992) oraz osiedla komunalne w Ivry-sur-Seine (1986), Saint-Dizier (1994) czy Cité Pierre Sémard w Le Blanc Mesnil (1986-1996). To ostatnie do dziś stanowi największy drewniany kompleks mieszkaniowy we Francji. Powstało na sześciohektarowej, trapezoidalnej działce i składa się z kilku obiektów o charakterystycznych spadzistych dachach nachylonych pod kątem wynikającym z wysokości piętra. Geometria budynków opiera się na module o kwadratowej podstawie, przeciętym po przekątnej na dwie części.
Osiedle Cité Pierre Sémard w Le Blanc Mesnil, 1986-1996, proj. Iwona Buczkowska. Zdjęcie: archiwum architektki
Cité Pierre Sémard w Le Blanc Mesnil to największy drewniany kompleks mieszkaniowy we Francji. Zdjęcie: archiwum architektki
W ramach założenia zrealizowano 225 zróżnicowanych mieszkań, każde na innym, nieregularnym planie. Co istotne, projektowanie wnętrz poszczególnych lokali architektka rozwijała równolegle z koncepcją kompozycji architektonicznej i urbanistycznej. Między poszczególnymi jednostkami przewidziała wąskie uliczki i place, co sprzyjać miało interakcji i nawiązywaniu kontaktów. Jak tłumaczy, pracę nad każdym projektem rozpoczyna od wnikliwej analizy kontekstu i potrzeb użytkownika, a poszczególne rozwiązania zawsze testuje na makiecie. „Architektura to jedyna forma sztuki, od której nie można uciec” – mówi.
Cité Pierre Sémard w Le Blanc Mesnil obejmuje 225 mieszkań komunalnych. Zdjęcie: archiwum architektki
W 1994 roku za swoją twórczość Iwona Buczkowska otrzymała srebrny medal Francuskiej Akademii Architektury, a w 2017 roku projekty osiedla w Le Blanc Mesnil i gimnazjum w Bobigny znalazły się w kolekcji stałej Muzeum Architektury i Dziedzictwa w Paryżu. Do ostatnich realizacji architektki należy Atelier Gold w Beaumont: niewielki pawilon mieszczący warsztat urodzonego w Polsce ceramika Maksa Golda (1912-1990). Budynek powstał dzięki fundacji żony artysty, Hélène Gold. Stanowi rodzaj ekspozytora, prezentującego 1:1 pracownię Golda. Na co dzień do środka nie można wejść, ale dzięki przeszkleniom i wielkim, walcowatym świetlikom w dachu wnętrze jest doskonale widoczne z otaczającego parku.
Atelier Gold w Beaumont, 2022, proj. Iwona Buczkowska. Zdjęcie: archiwum architektki
Walcowate świetliki na dachu Atelier Gold wpuszczają do środka dużo naturalnego światła. Zdjęcie: archiwum architektki
Na początku roku Iwona Buczkowska została wyróżniona Jane Drew Prize, przyznawaną przez magazyn „Architects` Journal” architektkom wykazującym się w swojej pracy innowacyjnością, kreatywnością i otwartością. Wśród dotychczasowych laureatek są m.in. Zaha Hadid, Odile Decq, Denise Scott Brown, Amanda Levete i Kazuyo Sejima. „Buczkowska zachęca nas do myślenia o wpływie architektury na ekologię społeczną” – uzasadnia przyznanie nagrody Manon Mollard, redaktorka magazynu „Architectural Review”. „Jest zarówno pionierką budownictwa drewnianego, jak i zagorzałą obrończynią prawa do dobrych warunków mieszkaniowych” – dodaje.
Centrum edukacyjne Maison de la nature, des enfants et des forêts w Darnétal, 2010, proj. Iwona Buczkowska. Zdjęcie: archiwum architektki
Centrum w Darnétal dysponuje powierzchnią 1800 m². Zadaniem placówki jest popularyzacja wiedzy ekologicznej i przyrodniczej wśród dzieci. Zdjęcie: archiwum architektki
Budynek w Darnétal jak wiele realizacji Iwony Buczkowskiej powstał w całości z drewna. Zdjęcie: archiwum architektki
Charakterystyczne świetliki doświetlają wnętrza centrum w Darnétal. Zdjęcie: archiwum architektki
Wnętrze centrum w Darnétal. Zdjęcie: archiwum architektki
Osiedle Cité des Longs Sillons w Ivry-sur-Seine, 1986, proj. Iwona Buczkowska. Zdjęcie: archiwum architektki
Na osiedlu w Ivry-sur-Seine Iwona Buczkowska zaprojektowała 99 mieszkań komunalnych. Zdjęcie: archiwum architektki
Mieszkanie Iwony Buczkowskiej na osiedlu Cité des Longs Sillons w Ivry-sur-Seine. Zdjęcie: archiwum architektki
Gimnazjum Pierre Sémard w Bobigny zrealizowano w 1996 roku, ale w 2006 roku zostało rozbudowane. Zdjęcie: archiwum architektki
Dziś gimnazjum w Bobigny może pomieścić 600 uczniów. Zdjęcie: archiwum architektki
Projekt gimnazjum Pierre Sémard w Bobigny znajduje się w kolekcji stałej Muzeum Architektury i Dziedzictwa w Paryżu. Zdjęcie: archiwum architektki
Gimnazjum Pierre Sémard w Bobigny. Zdjęcie: archiwum architektki
Dzięki łukowym przeszkleniom nie tylko klasy, ale też korytarze gimnazjum w Bobigny są dobrze doświetlone. Zdjęcie: archiwum architektki
Przestrzeń wspólna w gimnazjum Pierre Sémard w Bobigny. Zdjęcie: archiwum architektki
