Pająk wraca do Tate Modern
W weekend 9-12 maja 2025 roku w londyńskim Tate Modern odbędą się huczne celebracje z okazji 25. rocznicy otwarcia muzeum. Oprócz ciekawych wystaw, performansów i warsztatów, będzie można zobaczyć 25 najsłynniejszych prac wystawianych w muzeum przez ostatnie ćwierćwiecze.
Wśród nich cykl obrazów, które Mark Rothko wykonał dla restauracji w Seagram Building czy surrealistyczny obraz Dorothei Tanning „Eine Kleine Nachtmusik”. Wśród cennych eksponatów nie mogło zabraknąć również brązowej rzeźby pająka autorstwa Louise Bourgeois, która stanie w Turbine Hall.
Pajęcze rzeźby Louise Bourgeois
Motyw pająka pojawia się w twórczości Louise Bourgeois już w latach 40., ale pełnię ekspresji osiąga dopiero w latach 90. To właśnie wtedy powstaje seria „Maman” (fr. mama) przedstawiająca gigantyczne rzeźby pająków na smukłych, szeroko rozstawionych nogach. Wiele z pajęczych przedstawień czegoś strzeże – może to być klatka z artefaktami lub zawiniątko z jajami zawieszone przy odwłoku.
W swoich pajęczych rzeźbach Louise Bourgeois oddaje hołd swojej matce, która prowadziła rodzinny warsztat tkacki. Mimo skojarzeń z drapieżną naturą pająków, rzeźby francuskiej artystki mają przedstawiać pająka-matkę jako opiekunkę, przyjaciółkę, obrończynię. Zachwyt i niepokój, który można poczuć, obcując z pająkami Louise Bourgeois, doskonale oddaje dualizm jej twórczości.
Rzeźba "Maman" autorstwa Louise Bourgeois przed Tate Modern w Londynie, 1999. Zdjęcie: Fiona Hanson - PA Images/PA Images via Getty Images
Warto zaznaczyć, że seria pajęczych rzeźb powstała, gdy artystka miała prawie 90 lat. Jak trafnie zauważa Maria Poprzęcka w swoim felietonie „Odejście stuletniej Fillette” – twórczość Louise Bourgeois wymyka się potocznym ujęciom historii sztuki, które każą śledzić życie artystów od młodzieńczych początków, przez pełnię rozkwitu, aż do schyłku. Bourgeois właśnie „u schyłku” swojego życia stworzyła swoje najsłynniejsze prace – wielkoformatowe, wymagające i skomplikowane technologicznie.
Nie tylko Tate Modern może pochwalić się 9-metrową rzeźbą pająka. Dzieło francuskiej artystki można również zobaczyć przed Muzeum Guggenheima w hiszpańskim Bilbao, a także w muzeach w Ottawie, Tokio, Bentonville, Seulu i Ad-Dauha.
Rzeźba "Maman" Louise Bourgeois przed Muzeum Guggenheima w Bilbao w Hiszpanii. Zdjęcie: Sergi Reboredo/VW Pics/Universal Images Group via Getty Images
