AD Polska 4/2024. Zapraszamy do czytania najnowszego numeru magazynu

Tematem czwartego numeru AD są nowe warstwy, czyli twórcze adaptacje zastanych obiektów, ważny obecnie trend w światowej architekturze. To jak rozwiązywanie sudoku; masz pewne dane i musisz je tak uzupełnić, by wszystko pasowało – mówi dla AD Polska hiszpański architekt Santiago Martín-Borregón Navarro.

AD Polska 4/2024. Zapraszamy do czytania najnowszego numeru magazynu

Twórcze przebudowy i nowe warstwy są tematem przewodnim czwartego numeru magazynu AD Polska. Zdjęcie: Piotr Tarasiuk

Czwarty numer magazynu dostępny w sprzedaży od 8 marca! A co znajdziecie w numerze?

Temat numeru - nowe warstwy

W tekście „Murowane łamigłówki” pokazujemy najnowsze przykłady trendu, który poza zachowaniem architektonicznego i kulturowego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń pozwala oszczędzać zasoby naturalne i materiały, wiąże się też zazwyczaj z obniżonym śladem węglowym (w porównaniu do nowych obiektów). Opisujemy między innymi Muzeum Dziecięce stworzone w elektrowni z 1925 roku na nowojorskim Bronxie, Gilbert&George Center w dawnym londyńskim browarze, przearanżowane wesołe miasteczko w Berlinie, kiedyś największe tego typu założenie w NRD i przebudowę XIX-wiecznej rzeźni miejskiej w czeskiej Ostrawie na galerię sztuki.

przebudowa dawnego browaru w shenzhen na centrum kulturalne

Przestrzeń kulturalna w dawnym browarze Kingsway w Shenzhen, projekt Urbanus. Zdjęcie: TAL

Wprowadzanie nowych funkcji do istniejących obiektów, niekoniecznie zabytkowych, zamiast budowania od zera, nie tylko pomaga walczyć z kryzysem klimatycznym, ale też otwiera nowe pola dla kreatywności.

Podczas przebudowy często osiąga się ciekawsze rezultaty i bardziej innowacyjne rozwiązania niż w nowych inwestycjach - przekonuje Santiago Martín-Borregón Navarro. Architekt zaadaptował dawną piekarnię w Palmie na wygodny apartament.

galeria plato ostrawa

Galeria PLATO w Ostrawie od 2022 roku mieści w dawnej rzeźni miejskiej. Projekt: KWK Promes. Zdjęcie: Jakub Certowicz

Prezentacje wnętrz

Kontynuujemy ten temat w dziale wnętrza, prezentując nowy rozdział historii Palazzo Giustinian Lolin położonego nad Canale Grande, który napisał Vincenzo De Cotiis, projektant z listy AD100. Dodając kolejną, współczesną warstwę w przestrzeni tworzonej od XV wieku, De Cotiis zainicjował dialog między przeszłością a teraźniejszością, między sztuką a życiem.

Z kolei w dawnym paryskim atelier awangardowego rzeźbiarza Marion Mailaender zaproponowała nieoczywiste zestawienia i odstępstwa od stylistycznych konwencji. Beton połączono tu z wersalskim wzorem na parkiecie, a XVII-wieczne boazerie z detalami w klimacie ostatnich dekad ubiegłego stulecia.

palazzo giustinian lolin

Saint-Germain-des-Pres, dawne atelier rzeźbiarza Armana, teraz mieszka tu rodzina z małymi dziećmi. Na zdjęciu schody zaprojektowane przez Armana. Zdjęcie: @ DePasquale+Maffini

Trzy prezentowane polskie wnętrza również osadzone są w bogatym historycznym kontekście: na krakowskim Barbakanie projekt zrealizowała Zofia Roztworowska, w kamienicy z 1890 roku blisko warszawskiego Traktu Królewskiego – Mateusz Baumiller, a za rozrzutnie zdobionymi fasadami stołecznego budynku z końcówki XIX wieku – Katarzyna Dziurdzia-Innes.

mieszkanie artystki

Mieszkanie artystki Mai Bernaciak niedaleko Traktu Krówlewskiego w Warszawie. Projekt: Mateusz Baumiller. Zdjęcie: ONI Studio

mieszkanie przy barbakanie

Mieszkanie w krakowskiej kamienicy z 1836 roku. Mieszka tu Edward Rey, zawodowy tancerz, kochający podróże i uliczne antykwariaty. Projekt: Zofia Rostworowska. Zdjęcie: Patryk Polewany

Sztuka w numerze

Jak dziedzictwo historyczne wzbogacane jest współcześnie o nowe warstwy i nowe interpretacje przeczytać można w artykule „Po wybojach na Parnas”. To nasz subiektywny wybór pięciu malarek, o których jeszcze do niedawna nie słyszeliśmy. Feministyczne spojrzenie na historię sztuki sprawia, że wybitne artystki są dziś wydobywane z mroków niepamięci, ich prace z muzealnych magazynów trafiają na ważne wystawy.

hilma af klint

Hilma af Klint. Altarpiece, Group X, No. 1. Zdjęcie: © The Moderna Museet, Sztokholm

W numerze pokazujemy na przykład jak „Ruby Loftus skręca element broni” i „Kobiety stawiają balon zaporowy” – wojenne obrazy Laury Knight z 1943 roku. A poza tym też prace Marii Anto, Marianne von Werefkin, Fede Galizii i Hilmy Af Klint. Przybliżamy ich życie i działalność artystyczną.

Wiele z tych kobiet walczyło o swoje miejsce w historii. Postrzegam je również jako wzory wytrwałości w dążeniu do własnych celów, stawania we własnej obronie — komentuje dla nas Julia Wallner, dyrektorka niemieckiego Arp Museum, w którym odbywa się właśnie wystawa „Maestras.Malerinnen 1500–1900” (25.02–16.06.2024) – eksponująca zapomniane mistrzynie.

Wiele miejsca w #4 numerze poświęcamy również współcześnie tworzącym kobietom.
Sprawdzamy, co inspiruje Iris van Herpen, autorkę ubrań futurystycznych, daleko wykraczających poza modę w takie dziedziny jak sztuka, dizajn, architektura, nauki ścisłe, astronomia czy literatura, ale jednocześnie mocno osadzonych w klasycznym haute couture („Kosmos osobisty Iris van Herpen”).

iris van herpen

Malarstwo Rembrandta i Caravaggia natchnęło Carlę van de Puttelaar, autorkę sesji ukazującej projekty Iris van Herpen. Zdjęcie: Carla van de Puttelaar dla Iris van Herpen

Rozmawiamy z polską architektką pracującą w Dubaju, Agatą Kurzelą („Swiat bez granic”). A z Aleksandrą Żeromską, której studio działa w Walencji zaglądamy do króliczej nory – najnowsza sesja jej serwisu „Kawki” to opowieść jak z „Alicji w krainie czarów” („Kawka u Kapelusznika”).

dezeen awards 2023 biuro

Biuro rządowej instytucji za klarowną, uporządkowaną przestrzeń zostało nagrodzone w konkursie Dezeen Awards 2023. Projekt:  Agata Kurzela. Zdjęcie: © Sebastian Böttcher

aleksandra zeromska

Aleksandra Żeromska to pierwsza Polka projektująca dla marki Lladro. Zdjęcie: © Alicja Lesiak

W niedaleką przyszłość natomiast patrzymy w artykule „Ciuciubabka ze złotą rybką”, poświęconym wykorzystaniu sztucznej inteligencji w architekturze. Znaleźliśmy się w ekscytującym momencie, kiedy brak zasad i ustalonych norm otwiera niesamowite pole do eksperymentów – twierdzi amerykański architekt Brian M. Kelly, współautor wydanej niedawno książki „Artificial. Intelligent. Architecture”.

sztuczna inteligencja

W ponad trzystustronicowej książce znalazło się kilkadziesiąt prac stworzonych za pomocą generatorów obrazów. Redakcja Frank Jacobus i Brian M.Kelly. Wydawnictwo: ORO Editions. Zdjęcie: © dzięki uprzejmości ORO Editions

To pierwsza próba tak wszechstronnego opisania możliwości, jakie daje projektantom AI. Dla nas okazja, by skonfrontować się z narzędziem, które może zmienić nasz świat nie do poznania.


Czytaj więcej