10 wystaw w Polsce, które zdążysz zobaczyć jeszcze w te wakacje

Fenomenalny. Zdzisław Beksiński – Pawilon Czterech Kopuł we Wrocławiu (13.04-24.08)

Sierpień to ostatni moment, by zobaczyć wystawę poświęconą mniej znanemu, lecz niezwykle istotnemu aspektowi twórczości Zdzisława Beksińskiego – fotografii. Kolekcja należąca do Muzeum Narodowego we Wrocławiu jest jedną z największych w Polsce – sam Beksiński przekazał instytucji część swojego fotograficznego dorobku pod koniec lat 70. Ekspozycję uzupełniono też o niepokazywane wcześniej prace artysty pochodzące ze zbiorów Muzeum Historycznego w Sanoku.

Zdzisław Beksiński, Dziewczyna, 1957. Zdjęcie: Muzeum Narodowe we Wrocławiu

 

Swarożyce. Emancypacja a kobieca metaloplastyka – Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (5.07-24.08)

Swaróg był słowiańskim bogiem słońca, ognia i metalurgii – patronował kowalom, którymi przez setki lat byli wyłącznie mężczyźni. Wystawa „Swarożyce” w symboliczny i jednocześnie dosłowny sposób buntuje się przeciwko patriarchalnej mocy Swaroga i prezentuje prace jedenastu współczesnych artystek z Polski i Europy zajmujących się metaloplastyką. To kolejne pokolenie po pionierkach takich jak Barbara Hepworth, Magdalena Abakanowicz, Louise Bourgeois, Julia Keilowa, Magdalena Więcej czy Alice Aycock, które oswajają to, co od wieków było uważane za niebezpieczne i zarezerwowane dla mężczyzn.

Grafika promująca wystawę "Swarożyce" w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Zdjęcie: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

 

Sto nocnych zjaw – Muzeum Manggha w Krakowie (1.06-31.08)

Wystawa w krakowskim Muzeum Manggha pozwala na chwile przenieść się do fascynującego świata słowiańskich i japońskich legend zamieszkiwanych przez upiory, demony i inne istoty nadprzyrodzone. Na ekspozycję składa się kilkadziesiąt drzeworytów japońskich z kolekcji Feliksa Jasieńskiego, a także dzieła polskich oraz zagranicznych artystów tworzących od XVIII do XX wieku, w tym Francisca Goi, Zofii Stryjeńskiej czy Odilona Redona.

Utagawa Kuniyoshi, "Sōma Tarō Yoshikado i Takiyasha pobierający nauki magii" (fragment), ok. 184, drzeworyt barwny. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Krakowie (kolekcja Feliksa Jasieńskiego)

 

Przestrzenie – Zachęta (27.06-21.09), plus Giorgio Morandi (18.07-5.10)

Przekrojowa wystawa „Przestrzenie” w warszawskiej Zachęcie przybliża zjawisko sztuki environment, prezentując dzieła takich twórców jak Wojciech Fangor, Stanisław Zamecznik, Maria Pinińska-Bereś czy Teresa Kelm. W ramach wystawy prezentowanych jest 5 rekonstrukcji historycznych realizacji environment, powstałych ponad pół wieku temu, w tym trzy są pokazane po raz pierwszy od ich premiery!

Plakat promujący wystawę "Przestrzenie" z pracą Zdzisława Jurkiewicza, Environment w pulsującym świetle czerwonym i niebieskim, 1969, fot. Tadeusz Rolke 

Będąc w Zachęcie, warto wstąpić też na wystawę poświęconą artyście Giorgio Morandiemu (1890-1964), uważanemu za jednego z najważniejszych włoskich artystów XX wieku.

 

Co babie do pędzla – Muzeum Narodowe w Lublinie (26.04-5.10)

Jeśli miałybyśmy wybrać jedną wystawę, której nie można przegapić w tym roku, to byłaby to ta na Zamku w Lublinie. „Co babie do pędzla” to pierwsza w polskiej historii tak obszerna wystawa poświęcona wyłącznie sztuce kobiet. W przestrzeniach lubelskiego muzeum zgromadzono kilkaset prac stworzonych przez polskie artystki z XIX i XX wieku, m.in. Annę Bilińską, Olgę Boznańską, Katarzynę Kobro, Melę Muter czy Zofię Stryjeńską. Na deser polecamy zajrzeć na wystawę stałą poświęconą twórczości innej cenionej artystki – Tamary Łempickiej.

Grafika promująca wystawę "Co babie do pędzla". Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Lublinie

 

Kierunek Paryż. Polskie artystki w pracowni Bourdelle’a – Muzeum Królikarnia w Warszawie (9.05-26.10)

Wystawa w Muzeum Rzeźby w Królikarni przygląda się karierom wybitnych polskich artystek (w tym rzeźbiarek) z początku XX wieku i ich związków z osobą Antoine Bourdelle’a, cenionego rzeźbiarza i pedagoga. Na ekspozycji znalazły się prace takich artystek jak Jadwiga Bohdanowicz, Janina Broniewska, Luna Drexler, Helena Głogowska, Maria Lednicka-Szczytt, Kazimiera Małaczyńska-Pajzderska, Olga Niewska, Mika Mickun czy Zofia Trzcińska-Kamińska.

Janina Broniewska, "Portret Walerii Gnatowskiej", 1922, marmur. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Warszawie

 

 

Chełmoński – Muzeum Narodowe w Krakowie (8.08-30.11)

Wielka monograficzna wystawa poświęcona Józefowi Chełmońskiemu kończy swoje tournée po kraju w Muzeum Narodowym w Krakowie. Wcześniej pokazywana w Poznaniu i Warszawie przyciągnęła do muzeów setki tysięcy osób. Wystawa ukazuje Józefa Chełmońskiego jako kronikarza codziennego życia wsi, artystę zafascynowanego końmi – ich urodą, charakterem i dynamiką ruchu, wreszcie jako wrażliwego obserwatora natury dostrzegającego także duchowy, religijno-mistyczny wymiar jej bytu. Na ekspozycji znalazły się dobrze znane prace Chełmońskiego, jak: „Babie lato” czy „Kuropatwy”, a także dzieła mniej znane, ale równie intrygujące.

Józef Chełmoński, Babie lato, olej na płótnie, 1875. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Warszawie

 

Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955 – Muzeum Warszawy (19.06-21.12)

Wystawa przenosi nas do 1955 roku i pamiętnego Festiwalu Młodzieży i Studentów o Pokój i Przyjaźń. Choć wydarzenie miało cel propagandowy, stało się prawdziwym karnawałem wielokulturowości zwiastującym zmiany polityczne i społeczne. Przez piętnaście dni miasto, zamknięte i zastraszone przez stalinowski reżim, zmęczone brakami i kolejkami, stało się żywe i kolorowe. Na wystawie w Muzeum Warszawy można zobaczyć m.in. pamiątki z festiwalu, w tym plakaty, pocztówki i przypinki, a także archiwalne materiały, fotografie czy socrealistyczne rzeźby.

Pocztówka, proj. Zenon Januszewski, Zakłady Graficzne Dom Słowa Polskiego, 1955. Zdjęcie: Muzeum Warszawy

 

W oku cyklonu. Modernizm w Ukrainie – Muzeum Sztuki w Łodzi (27.06.2025-1.02.2026)

To jeden z najobszerniejszych przeglądów sztuki nowoczesnej z Ukrainy. Wędrującą po świecie wystawę zaprezentowano już w wielu europejskich miastach, w tym w Madrycie, Wiedniu i Londynie. Obecnie można ją oglądać również w Łodzi. Na ekspozycję składają się prace takich ukraińskich artystów jak: El Lissitzky, Alexandra Ekster, Iwan Padałka, Mykoła Kasperowycz, Ołeksandr Bohomazow, Wadym Meller czy Wasyl Sedliar. Obiekty prezentowane są w dialogu z awangardowymi pracami ze zbiorów łódzkiego muzeum oraz kilku kolekcji prywatnych.

El Lissitzky, "Kompozycja", ok. 1918–1920, olej, płótno. Zdjęcie: Narodowe Muzeum Sztuki Ukrainy

 

Olga Boznańska & malarstwo polskie XIX i pocz. XX wieku – Muzeum Narodowe w Gdańsku (2.08.2025-29.03.2026)

Jeśli ostatnie promienie lata łapiecie w Trójmieście, warto zajrzeć do gdańskiego Muzeum Narodowego. Na wystawie prezentującej niewielki, ale znaczący zbiór sztuki polskiej z XIX i XX wieku można zobaczyć prace patronki roku 2025 – Olgi Boznańskiej, a także dzieła Jacka Malczewskiego, Piotra Michałowskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Juliana Fałata, Józefa Pankowskiego, Władysława Ślewińskiego czy Wojciecha Weissa. Ekspozycję wzbogacają unikatowe fotografie z początku XX wieku pochodzące z Gdańskiej Galerii Fotografii, w tym prace genialnego fotografa Jana Bułhaka.

Grafika promująca wystawę w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Zdjęcie: Muzeum Narodowe w Gdańsku

 

Zobacz też:

• Boznańska, Matejko, Wyspiański. Ponad 100 dzieł polskich artystów na wystawie w Lozannie
• Tkając przestrzenie – Olga de Amaral to artystka, którą trzeba znać
• Piękno i historia. Oto 7 najbardziej klimatycznych starówek w Polsce

---

• wystawa